Zhvillimet e fundit në Gaza kanë ngritur shqetësime serioze për ligjshmërinë dhe etikën e planit izraelit për zhvendosjen masive të palestinezëve.
Ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, ka shpallur një plan për të zhvendosur deri në 2.1 milionë palestinezë – duke filluar me 600,000 – në qytetin e shkatërruar të Rafahut, ku parashikohet ndërtimi i një kampi çadrash nën kontrollin e ushtrisë izraelite.
Hyrja do të monitorohet, lëvizja do të kufizohet dhe banorët do t’i nënshtrohen një procesi “deradikalizimi”, me qëllim largimin e tyre të mëvonshëm nga Gaza.
Autoritetet izraelite e përshkruajnë këtë si një “evakuim” për mbrojtjen e civilëve. Megjithatë, ekspertët e së drejtës ndërkombëtare, përfshirë juristin Ralph Wilde, kanë thënë se këto veprime përbëjnë zhvendosje të detyruar.
“Fjala ‘e detyruar’ e bën të qartë se nuk ka pëlqim të lirë,” tha Wilde për Al Jazeera, duke theksuar se mungesa e zgjedhjes së lirë i bën këto veprime të paligjshme sipas së drejtës ndërkombëtare.
Zëdhënësja e UNRWA-s, Tamara al-Rifai, paralajmëron se ky plan rrezikon të krijojë burgun më të mbipopulluar në botë në ajër të hapur, ndërsa sistemi humanitar në Gaza ka pësuar kolaps total dhe sulmet ushtarake vazhdojnë edhe në zonat e shpallura si “të sigurta”.
Plani i Izraelit për të zhvendosur palestinezët në zona përqendrimi vjen ndërsa Netanyahu është në Uashington, DC, por çështje të tilla nuk i interesojnë Trumpit, thotë analisti izraelit, Gideon Levy nga Tel Avivi.
“Mendoj se Izraeli ka një liri të plotë për ta zbatuar këtë plan dhe shpresa ime e vetme është që të mos jetë i arritshëm dhe i zbatueshëm. Por nëse është, do të përballemi me një tjetër krim të madh lufte”, tha shkrimtari i Haaretz për Al Jazeera.
Ai tha se 21 muaj “luftë e shëmtuar mezi i shqetësoi shumicën e izraelitëve”, pasi shumë besojnë se nuk ka njerëz të pafajshëm në Gaza.
Qeveria britanike, përmes Sekretarit të Jashtëm David Lammy, ka dënuar planin dhe ka paralajmëruar pasoja nëse nuk arrihet një armëpushim.
Megjithatë, me shpërndarjen e ndihmës tashmë të kontrolluar nga Fondacioni Humanitar i Gazës (GHF), i mbështetur nga SHBA dhe Izraeli, kritikët druhen se ndihma humanitare po përdoret si mjet për zhvendosje të detyruar.