Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha të shtunën se shtetet fqinje nuk mund të ndihet të sigurta nga Serbia, derisa nuk janë pjesë e Bashkimit Evropian (BE).
I pyetur gjatë Forumit të Paqes në Paris se cilat janë qëllimet e Serbisë karshi Kosovës, Kurti theksoi se “ndarja e saj, apo kompensimet territoriale.”
“Fqinjët e Serbisë, për sa kohë që nuk janë pjesë e BE-së, nuk janë të sigurt nga Serbia, dhe kjo duhet të merret parasysh në Bruksel. Ata janë të inatosur me shpërbërjen e Jugosllavisë, kanë menduar se mund ta shkatërrojnë dhe ta marrin gjysmën e saj, nuk doli ashtu”, tha Kurti.
Kosova e ka akuzuar Serbinë për “tentim aneksimin e veriut të Kosovës”, pas një sulmi nga një grup i serbëve të armatosur në fshatin Banjskë të Zveçanit më 24 shtator, ku u vra një rreshter policor dhe tre sulmues. Serbia i ka mohuar akuzat, megjithëse përgjegjësinë për sulmin e mori Millan Radoiçiq, ish-nënkryetari i partisë më të madhe të serbëve në Kosovë, Lista Serbe.
“Mendoj se, në njërën anë, ata [Serbia] duan të shohin ndarjen e Kosovës, do të donin kompensime territoriale për gabimet e tyre, por nuk është e mundshme”, tha Kurti në Paris të shtunën.
Para disa viteve ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, dhe ai i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, kishin biseduar për shkëmbimin e mundshëm të territoreve mes dy vendeve, mirëpo kjo çështje kishte shkaktuar debate të shumta, si në Kosovë ashtu edhe në skenën ndërkombëtare.
Kosova është vendi i vetëm nga fqinjët e Serbisë që ende nuk e ka marrë statusin e vendit kandidat për anëtarësim në BE.
Negociatat për anëtarësim ka vite që i kanë nisur Mali i Zi dhe Serbia, ndërsa në korrik të vitit 2022 i kanë nisur edhe Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut. Bosnje e Hercegovina e mori statusin e vendit kandidat në dhjetor të vitit të kaluar.
Kurti beson se arsyeja pse Kosova nuk e ka marrë ende statusin e kandidatit ka qenë mungesa e liberalizimit të vizave deri tani, të cilin Komisioni Evropian (KE) e miratoi në fillim të këtij viti, para se të hyjë në fuqi më 1 janar 2024.
“Ne nuk kemi alternativë tjetër, Evropa është kontinenti jonë, BE-j është e ardhmja jonë dhe ne duam të përfitojmë dhe kontribuojmë në BE”, shtoi Kurti.
Rruga e Kosovës drejt BE-së varet nga dialogu i saj me Serbinë, njoftuan javën e kaluar zyrtarët evropianë.
Edhe pse Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE, komisionari për Zgjerim i BE-së, Oliver Varhelyi, tha më 8 nëntor se Këshilli ende nuk ka kërkuar nga komisioni që të japë opinion për këtë.
“Ne jemi të gatshëm të japim opinionin”, tha ai.
“Ndjenja jonë është se për Kosovën rruga drejt BE-së po vjen përmes një dialogu të suksesshëm. Ata duhet t’i dyfishojnë përpjekjet e tyre për ta bërë dialogun të suksesshëm”, shtoi Varhelyi.
Më 8 nëntor, presidentja e KE-së, Ursula von der Leyen, tha se zbatimi i marrëveshjes për krijimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, mund të jetë një hap i madh përpara për Kosovën.
Në Raportin e Progresit për Kosovën, në shumicën e fushave që vlerësohen, Komisioni Evropian ka thënë se Kosova ka shënuar “përparim të kufizuar”.
