Në një kafene në kryeqytetin e Kosovës, Prishtinë, stafi ka hequr dorë nga kontrolli nëse monedhat 2 euro që njerëzit përdorin për të paguar janë origjinale, pasi një përqindje kaq e lartë janë false dhe siç bën cilësia e lartë e disa falsifikimit është pothuajse e pamundur të thuhet.
“Në fillim të gjithë ishin të shqetësuar dhe kontrollonin nëse monedhat 2 euro ishin false apo jo”, tha Endriti, kamerier në këtë kafene.
Ai dhe kolegët e tij i mbanin monedhat pranë dritës për t’i ekzaminuar ose i ulnin në një tavolinë për të parë se si tingëllonin.
“Tani ne nuk kontrollojmë më… mund të marrim para false ose mund të japim para false. Është njësoj”.
Numri i monedhave false 2 euro në qarkullim ka shënuar një rritje masive këtë vit, sipas agjencive ligjzbatuese, raporton Reuters, përcjellë teve1.info
Kosova dhe Mali i Zi fqinjë nuk janë pjesë e Eurozonës, por megjithatë përdorin euron si monedhë të tyre.
Në një dyqan të vogël afër kafenesë në Prishtinë, me 11 monedha 2 eurosh në arkë, shitësja tha se besonte se gjashtë ishin false dhe se aq shumë në qarkullim ishin false, sa nuk kishte zgjidhje tjetër veçse t’i pranonte ato.
Në laboratorin e mjekësisë ligjore të policisë, stafi ekzaminoi më shumë se 30,000 monedha të falsifikuara 2 euro në gjysmën e parë të këtij viti, krahasuar me 4,451 në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
“Cilësia varion nga shumë e dobët në shumë e mirë,” tha Vjollca Mavriqi, eksperte për paratë e falsifikuara në laborator.
“Më parë, monedhat false nuk ishin magnetike dhe tani janë, më parë kishin probleme me peshën, por tani përputhen me ato origjinale”.
Policia tha se vitin e kaluar ka dërguar 804 raste te prokurorët në lidhje me falsifikimin e parave dhe 486 deri më tani këtë vit. Në prill ata arrestuan një burrë dhe një grua duke u përpjekur të sillnin 10,600 monedha false 2 euro në Kosovë nga Maqedonia e Veriut.
Shumë video në gjuhën shqipe në rrjetet sociale ofrojnë oferta për monedha false ose kartëmonedha të tjera euro, të cilat shiten për 10%-20% të vlerës së tyre nominale.
Menaxheri i një kompanie shtetërore të parkingut në Prishtinë, Sokol Havolli, tha se ai po merrte aq shumë monedha false 2 euro, deri në 150 euro (160 dollarë) në ditë, sa që refuzoi ta pranonte fare monedhën. Tani atij i janë dhënë makineri të mëdha, të dhuruara nga bankat lokale, për të identifikuar monedhat false.
Banka Qendrore e Kosovës i tha Reuters me email se bankat dhe institucionet e tjera financiare duhet të raportojnë të gjitha paratë e falsifikuara të dorëzuara nga klientët.
Por për një menaxher supermarketi në Prishtinë, i cili nuk pranoi të japë emrin e tij dhe që duhet të depozitojë të ardhurat e tij ditore në bankë, është më e lehtë t’i kalojë monedhat 2 euro te klientët e tjerë në vend që të rrezikojë ndjekjen penale duke i çuar ato në një bankë.
“Unë nuk i depozitoj këto monedha në bankë sepse e di që do të thërrasin policinë dhe unë mund të përfundoj duke u arrestuar… Unë ua kthej klientëve mëngjesin tjetër dhe më pas i marr më shumë gjatë ditës”, tha ai.
“Gjithmonë jemi ankuar në Kosovë se nuk kemi valutë tonën, po duket se kemi tani – monedha false 2 euro”.