Menjëherë pasi kolonët e dyshuar hebrenj sulmuan fshatrat palestineze në Bregun Perëndimor të pushtuar të hënën vonë, duke vënë flakën makinave dhe pronave, Presidenti i SHBA, Donald Trump anuloi sanksionet kundër izraelitëve të akuzuar për dhunë në territor.
Përmbysja e sanksioneve të administratës Biden, të cilat synonin të ndëshkonin kolonët radikalë, mund të vendosë tonin për një presidencë që pritet të jetë më tolerante ndaj zgjerimit të vendbanimeve të Izraelit dhe dhunës ndaj palestinezëve. Në mandatin e mëparshëm të Trump, ai dha mbështetje të madhe për Izraelin dhe ai e ka rrethuar përsëri veten me ndihmës që mbështesin kolonët.
3 milionë palestinezë të Bregut Perëndimor tashmë jetojnë nën sundimin ushtarak izraelit në dukje të pafund, me Autoritetin Palestinez që administron qytetet dhe qytezat. Smotrich dhe liderë të tjerë kolonësh të vijës së ashpër duan që Izraeli të aneksojë Bregun Perëndimor dhe të rindërtojë vendbanimet në Gaza, territore që Izraeli pushtoi gjatë luftës së Lindjes së Mesme të vitit 1967.
Palestinezët i duan të dyja territoret për një shtet të ardhshëm dhe prej kohësh i kanë parë vendbanimet si një pengesë kryesore për paqen, ndërkohë që komuniteti ndërkombëtar në masë të madhe i konsideron ato të paligjshme. Ka më shumë se 500,000 kolonë në Bregun Perëndimor që kanë nënshtetësi izraelite.
Dhuna është rritur në Bregun Perëndimor gjatë luftës së Gazës, kështu që nuk ishte e qartë nëse sulmi kishte ndonjë lidhje me inaugurimin. Ndërkohë, të martën, Izraeli nisi një bastisje vdekjeprurëse në kampin e refugjatëve Jenin, raporton Associated Press.
Jalal Bashir, kreu i këshillit të fshatit të Jinsafut, tha se burrat sulmuan tre shtëpi, një çerdhe dhe një dyqan zdrukthtari që ndodheshin në rrugën kryesore të fshatit. Louay Tayem, kreu i këshillit lokal në Al-Funduq, tha se dhjetëra burra kishin qëlluar, gjuajtur me gurë, djegur makina dhe sulmuan shtëpi dhe dyqane.
“Kolonët ishin të maskuar dhe kishin materiale ndezëse,” tha Bashir. “Numri i tyre ishte i madh dhe i paprecedentë.”
Të martën, predhat e djegura të makinave shtriheshin në anë të rrugës në Jinsafut dhe banorët vëzhguan dëmtimin e një hapësire magazinimi të djegur.
Grupet e të drejtave thonë se mosndëshkimi është thelluar që kur ministri izraelit i mbrojtjes, Israel Katz, i përjashtoi kolonët nga ajo që njihet si ndalimi administrativ – praktika e Izraelit e ndalimit të individëve për arsye sigurie pa akuza ose gjyq – që përdoret në mënyrë rutinë kundër palestinezëve.
Katz, i cili liroi të gjithë izraelitët e mbajtur në paraburgim administrativ vetëm javën e kaluar, tha se ata që qëndrojnë pas sulmit të së hënës duhet të mbahen përgjegjës në sistemin më transparent të drejtësisë penale të Izraelit.
Banorët palestinezë ndërkohë gjykohen në gjykatat ushtarake izraelite.