Serbia për vitin 2026 ka në fokus rritjen e kapaciteteve teknologjike dhe forcimin e infrastrukturës operative për Agjencinë e saj të Inteligjencës (BIA).
Sipas dokumenteve zyrtare të projekt-buxhetit të Serbisë, BIA pritet të disponojë afro 89 milionë euro, një shumë dukshëm më e lartë krahasuar me vitet e fundit.
Kjo ngritje buxhetore vjen në kohën kur në Kosovë është shënuar rritje e ndjeshme e arrestimeve për spiunazh në favor të Serbisë gjatë tre vjetëve të fundit.
Sipas drejtorit të institutit “Octopus”, Arben Fetoshi, kjo rritje financiare e Serbisë ndaj BIA-s bart mesazhe të qarta për synimet e Beogradit kundër Kosovës.
Fetoshi për KosovaPress ka thënë se kjo qasje e Serbisë përfaqëson intensifikim të aktiviteteve hibride, duke pasur parasysh aktivitetet që lidhen jo vetëm me veriun e vendit, por edhe me përdorimin e rrjetit të spiunazhit brenda vendit.
“Fatkeqësisht, investim më i madh në aktivitetet hibride, jo vetëm kundrejt Kosovës, por një agjendë më e ngjeshur e Serbisë, në kuadër të politikës së tyre hegjemoniste për botën serbe. Natyrisht në veçanti ndaj Kosovës, duke pasur parasysh të gjitha aktivitetet që lidhen jo vetëm me veriun e vendit, por edhe me përdorimin gjithnjë e më agresiv të rrjetit të spiunazhit brenda Kosovës, në kuadër të qëllimeve të Serbisë për ta mbajtur gjendjen jo-stabile dhe për të nxitur në vazhdimësi tensione ndëretnike, duke instrumentalizuar komunitetin serb në Kosovë”, ka thënë Fetoshi.
Ai ka theksuar se Serbia po përballet me sfida më të mëdha si rezultat i punës së institucioneve të sigurisë së Kosovës.
“Kohëve të fundit Serbia është ballafaquar me një sukses gjithnjë më të madh të institucioneve të sigurisë në Kosovë, në neutralizimin e kërcënimeve që paraqet rrjeti si i spiunazhit dhe aktivitetet e tjera hibride kundër Kosovës. Në këtë kuadër, Agjencia Kosovare për Inteligjencë ka bërë një punë jashtëzakonisht efektive dhe mesa duket po vazhdon, ndonëse është komplekse, sfiduese detektimi dhe neutralizimi i bashkëpunëtorëve të BIA-s dhe në përgjithësi agjendës armiqësore. Kemi të bëjmë gjithashtu me një kundër reagim ndaj institucioneve të Serbisë, me qëllim që të shtojnë aktivitetet e tyre, të rrisin çmimin dhe të përdorin mjetet financiare për operacione më efektive kundër Kosovës”, ka thënë ai.
Drejtori i “Octopus”, ka theksuar se Kosova mbetet e ekspozuar ndaj kërcënimeve hibride dhe nevojitet forcim i kapaciteteve të sigurisë. Sipas tij, institucionet e sigurisë, në veçanti AKI-ja duhet të rrisin kapacitetet sa i përket fondeve shtesë që t’i kundërpërgjigjet në mënyrë efektive kërcënimeve që vijnë nga Serbia.
“Ne, në vazhdimësi, jemi të ekspozuar ndaj kërcënimeve hibride që vijnë prej Serbisë, sidomos duke pasur parasysh ndjeshmërinë e situatës në veriun e vendit tonë. Institucionet e Kosovës duhet të kundërpërgjigjen me vigjilencë të shtuar edhe me masa, të cilat rrisin kapacitetet e institucioneve të sigurisë, në veçanti të AKI-së, sa i përket fondeve shtesë, buxhetit, për shkak se është e domosdoshme që rritja e kapaciteteve t’i kundërpërgjigjet në mënyrë efektive çfarëdo kërcënimi që vjen prej Serbisë, sidomos në kontekstin e përplasjeve gjeopolitike”, ka thënë ai.
Fetoshi shtoi se Kosova duhet të ndërmerr masa urgjente edhe në fushën e sigurisë kibernetike.
“Ne, në kuadër të monitorimeve si institut, kemi konstatuar që është urgjente që Kosova të ndërmerr gjithçka që duhet sa i përket sigurisë kibernetike, një koordinimi më të ngjeshur në BE dhe SHBA, për rritjen e kapaciteteve në sferën e sigurisë kibernetike. Me institucionet tjera, sikurse AKI-ja, mendojmë që rritja e kapaciteteve duhej të konsistonte në një rezultat më të qartë në neutralizimin e rrjetit të spiunazhit dhe aktiviteteve të tjera që ndërlidhen me BIA-n”, tha Fetoshi.
Kujtojmë, përgjatë këtij viti Gjykata Themelore, shpalli të dënuarin e parë për spiunazh, Aleksandar Vllajiq dhe ka ngritur katër aktakuza të tjera për të njëjtën vepër.
