Udhëheqësit dhe përfaqësuesit e aleancës BRICS do të mblidhen të dielën dhe të hënën në Rio de Janeiro për samitin e 17-të vjetor të grupit.
Samiti vjen mes tensioneve gjeopolitike në rritje, duke përfshirë sulmet e fundit izraelite dhe amerikane ndaj Iranit, i cili ka qenë anëtar i BRICS që nga viti 2024, së bashku me gjenocidin në Rripin e Gazës dhe luftën në Ukrainë.
Bisedimet dy-ditore do të drejtohen nga Presidenti brazilian Luiz Inacio Lula da Silva, me në axhendë tregtinë dhe investimet, bashkëpunimin financiar, inteligjencën artificiale dhe teknologjinë, shëndetin global dhe veprimet për klimën.
Çfarë është aleanca BRICS?
BRICS u formua fillimisht në vitin 2009 nga Brazili, Rusia, India dhe Kina, me Afrikën e Jugut që iu bashkua një vit më pas.
Është rritur në 11 anëtarë, përfshirë Arabinë Saudite, Egjiptin, Etiopinë, Iranin, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Indonezinë – anëtari i fundit që i është bashkuar bllokut.
10 vende të tjera, midis tyre Vietnami, Nigeria dhe Malajzia, janë bashkuar si “vende partnere” zyrtare, një kategori e re e prezantuar në samitin e 16-të të BRICS në Rusi.
Blloku, i cili e sheh veten si një zë për Jugun Global, përbën rreth 44% të PBB-së globale dhe më shumë se 56% të popullsisë së botës.
Ajo mbështet një rend global shumëpolar, dhe kërkon të kundërshtojë ndikimin perëndimor në frontin global.
Kush do të marrë pjesë në samit, kush jo?
Në samit do të mungojnë dukshëm dy nga udhëheqësit themelues, presidenti rus Vladimir Putin dhe presidenti kinez, Xi Jinping.
Putin, i cili përballet me një urdhër arresti nga Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC), do të marrë pjesë virtualisht, sipas raportimeve të medias. Ndërkohë, delegacioni rus në Brazil do të përfaqësohet nga Ministri i Jashtëm, Sergej Lavrov.
Xi nuk do të marrë pjesë në samit, hera e parë që mungon në takim si president kinez në 12 vjet.
Sipas raportimeve të medias, thuhet se Pekini e kishte informuar qeverinë braziliane se Xi do të mungonte në këtë aktivitet për shkak të një konflikti në orar. Kryeministri kinez Li Qiang pritet të marrë pjesë në vend të tij.
Presidenti i Iranit, Masoud Pezeshkian, thuhet gjithashtu se do të mungojë në samit.
Në mesin e pjesëmarrësve janë kryeministri indian, Narendra Modi, presidenti i Afrikës së Jugut, Cyril Ramaphosa dhe sekretari i përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres.
Çfarë është në axhendë?
Grupi kërkon bashkëpunim më të mirë midis vendeve të Jugut Global duke krijuar sisteme financiare alternative, duke zvogëluar varësinë nga dollari dhe duke rritur përfaqësimin në institucionet globale.
Me temën e samitit të këtij viti, “Forcimi i Bashkëpunimit Global të Jugut për një Qeverisje Më Gjithëpërfshirëse dhe të Qëndrueshme”, vendet e BRICS do të diskutojnë një gamë të gjerë temash.
Thuhet se Brazili do të përqendrohet në gjashtë tema kryesore, duke përfshirë bashkëpunimin global në shëndetësi, tregtinë, investimet dhe financat, si dhe ndryshimet klimatike.
Gjithashtu, po thekson inteligjencën artificiale, qeverisjen, arkitekturën shumëpalëshe të paqes dhe sigurisë, si dhe zhvillimin institucional./Anadoly/