Si ndikojnë çajrat bimorë në imunitet, frymëmarrje dhe rikuperim, dhe kur këshillohet përdorimi i tyre sipas burimeve shkencore?
Gjatë sezonit të dimrit, ftohjet janë ndër shqetësimet më të shpeshta shëndetësore, si pasojë e temperaturave të ulëta, qëndrimit të zgjatur në ambiente të mbyllura dhe ekspozimit më të madh ndaj viruseve respiratore. Simptoma të tilla si djegia ose gërvishtja në fyt, hundët e zëna, rrjedhja nazale, lodhja e përgjithshme, ndjesia e të ftohtit dhe dhimbjet e lehta muskulore janë shenja se organizmi po përballet me një infeksion të lehtë.
Në këtë fazë të hershme, reagimi i shpejtë është thelbësor. Përveç pushimit dhe ushqimit të lehtë, hidratimi i mjaftueshëm luan një rol kyç në mbështetjen e sistemit imunitar. Pikërisht këtu, çajrat bimorë zënë një vend të rëndësishëm. Ata nuk shërbejnë vetëm si pije ngrohëse dhe qetësuese, por kanë edhe ndikim fiziologjik: ndihmojnë në hollimin e sekrecioneve, lehtësojnë irritimin e mukozës së fytit, mbështesin përgjigjen imune dhe përmirësojnë ndjesinë e përgjithshme të mirëqenies. Më poshtë paraqiten disa nga çajrat më të rekomanduar gjatë ftohjes, së bashku me mënyrën e saktë të përgatitjes dhe konsumimit, si dhe me shpjegime të bazuara në burime shkencore për rolin e secilit prej tyre në mbështetjen e organizmit gjatë dimrit.
Çaji i ehinaces – për mbështetje imunitare në fazën e hershme
Ehinacea konsiderohet një nga bimët më të studiuara për forcimin e imunitetit. Sipas “National Center for Complementary”, disa studime tregojnë se përdorimi i ehinaces në fillim të simptomave mund të ndihmojë në shkurtimin e kohëzgjatjes së ftohjes dhe në zbutjen e intensitetit të saj.
Si këshillohet të pihet:
1 lugë çaji me rrënjë ose pjesë të thata ehinaceje për një filxhan ujë të nxehtë
Lihet të qëndrojë 10–15 minuta, i mbuluar
Pihet 2–3 herë në ditë, vetëm për disa ditë rresht, idealisht në fillim të ftohjes
Forma e çajit rekomandohet shpesh sepse kombinon substancat aktive të bimës me hidratimin, çka e bën më të përshtatshme për organizmin gjatë infeksioneve respiratore.
Kujdes: Siç këshillohet, ehinacea nuk rekomandohet pa konsultë mjekësore për gratë shtatzëna, ato që ushqejnë me gji dhe personat me sëmundje autoimune.
Çaji i shtogut – për zbutjen e simptomave dhe kohëzgjatjes
Frutat e zovës janë të pasura me antocianina dhe flavonoide, antioksidantë që, sipas studimeve të publikuara mund të ndihmojnë në uljen e kohëzgjatjes së simptomave të ftohjes dhe gripit. Edhe Agjencia Evropiane e Barnave (EMA) e njeh përdorimin tradicional të bazgës për infeksione të lehta respiratore.
Si këshillohet të pihet:
Përdoren vetëm kokrrat e pjekura dhe të thara të shtogut
1 lugë gjelle për një filxhan ujë, zihen lehtë 10 minuta
Pihet 1-2 herë në ditë, zakonisht në mëngjes dhe pasdite
E rëndësishme: EMA thekson se pjesët e tjera të bimës (gjethet, lëvorja, frutat e papërpunuara) janë toksike dhe nuk duhet të përdoren.
Çaji i kamomilit – për qetësim dhe gjumë më cilësor
Kamomili nuk vepron drejtpërdrejt kundër virusit të ftohjes, por roli i tij është i rëndësishëm në mbështetjen e organizmit. Sipas “National Institutes of Health”, kamomili ndihmon në relaksimin e sistemit nervor dhe përmirëson cilësinë e gjumit. Duke qenë se gjumi i mirë forcon reagimin imunitar, ky çaj konsiderohet një ndihmë e vlefshme gjatë sëmundjes.
Si këshillohet të pihet:
1 lugë lule kamomili për një filxhan ujë të nxehtë
Lihet 5–10 minuta
Pihet në mbrëmje ose para gjumit, 1–2 herë në ditë
Çajrat bimorë nuk janë ilaç në kuptimin klasik, por, siç theksojnë institucione si NIH dhe NCCIH, ata janë një mbështetje e sigurt dhe e dobishme për organizmin gjatë ftohjes, veçanërisht kur kombinohen me pushim, hidratim të mirë dhe ushqim të lehtë. Nëse simptomat zgjasin më shumë se 5–7 ditë, shoqërohen me temperaturë të lartë ose përkeqësohen, këshillohet konsultë mjekësore.
