Prej kohësh dihet që mungesa e gjumit është e dëmshme për zemrën, por shkencëtarët tani po fillojnë të kuptojnë saktësisht se si ndodh ky dëm.
Në kërkime të reja e të Universitetit Uppsala në Suedi, shkencëtarët zbuluan se vetëm tre netë me gjumë të kufizuar (rreth katër orë në natë) shkaktojnë ndryshime në gjak që shoqërohen me një rrezik në rritje të sëmundjeve të zemrës.
Sipas Science Alert, studiuesit analizuan proteinat inflamatore në gjak, molekula që trupi prodhon kur është nën stres ose lufton sëmundjet.
Kur këto proteina mbeten të ngritura për një kohë të gjatë, ato mund të dëmtojnë enët e gjakut dhe të rrisin rrezikun e sëmundjeve të tilla si pamjaftueshmëria e zemrës, sëmundja koronare e zemrës dhe fibrilacioni atrial (një ritëm i parregullt i zemrës).
Studimi përfshinte 16 të rinj të shëndetshëm që kaluan disa ditë në një laborator, ku gjithçka, nga dieta te aktiviteti dhe ekspozimi ndaj dritës, kontrollohej rreptësisht.
Pjesëmarrësit ndoqën dy rutina: tre netë gjumë normal (8,5 orë) dhe tre netë gjumë të kufizuar (4,25 orë).
Pas çdo faze, burrat kryen një seancë të shkurtër dhe intensive ushtrimesh në biçikletë, dhe gjaku i tyre u analizua para dhe pas ushtrimit.
Shkencëtarët matën gati 90 proteina të ndryshme në gjak. Ata zbuluan se mungesa e gjumit shkakton një rritje të qartë të shënuesve inflamatorë të lidhur me sëmundjet e zemrës.
Edhe pse ushtrimet fizike zakonisht rrisin nivelet e proteinave “të shëndetshme” si interleukina-6 dhe BDNF (të cilat mbështesin shëndetin e trurit dhe të zemrës), këto efekte ishin më të dobëta pas gjumit të dobët.
Ajo që është veçanërisht shqetësuese është se këto ndryshime ndodhën edhe tek njerëz të rinj e të shëndetshëm dhe pas vetëm disa netësh me gjumë të ndërprerë.
Kjo është alarmante duke pasur parasysh se sa i zakonshëm është gjumi i pamjaftueshëm ose me cilësi të dobët dhe faktin se rreth një e katërta e njerëzve punojnë ndërrime që prishin ritmin e tyre të gjumit.
Shkencëtarët zbuluan gjithashtu se koha e marrjes së mostrave të gjakut ka rëndësi: nivelet e proteinave ndryshonin në mëngjes dhe në mbrëmje, dhe akoma më shumë kur gjumi ishte i kufizuar.
Kjo sugjeron që gjumi jo vetëm që ndikon në atë që ndodh në gjakun tuaj, por edhe kur këto ndryshime janë më të dukshme.
Edhe pse jeta moderne na inkurajon të sakrifikojmë gjumin për produktivitet, socializim ose kohë para ekranit, studime si ky na kujtojnë se trupi kujdeset për veten, në heshtje, kimikisht dhe pa kompromis.