Të hyrat prej shitjes së armëve dhe shërbimeve ushtarake të 100 kompanive më të mëdha në këtë industri, kanë arritur në 597 miliardë dollarë më 2022, 3.5 për qind më pak sesa më 2021, ndonëse kërkesa është rritur dukshëm, sipas raportit më të ri që është publikuar nga Instituti Ndërkombëtar për Kërkime të Paqes, me bazë në Stokholm (SIPRI).
Kjo ulje ka qenë rezultat i zvogëlimit të të ardhurave të kompanive të armëve në Shtetet e Bashkuara.
Të hyrat janë rritur dukshëm në Azi, Oqeani dhe Lindje të Mesme.
Rritja e madhe e numrit të porosive dhe nënshkrimi i kontratave të reja, sugjeron se të hyrat globale prej shitjes së armëve mund të rriten dukshëm në vjetët në vijim.
Kërkesa për armë rriten, prodhimi çalon
Lufta e plotë e Rusisë në Ukrainë dhe tensionet gjeopolitike rreth botës, kanë rezultuar me rritje të kërkesës për armë dhe pajisje ushtarake më 2022.
Megjithatë, pavarësisht pranimit të porosive të reja, shumë kompani amerikane dhe evropiane për prodhim të armëve, nuk kanë mundur të rrisin prodhimin për shkak të mungesës së punëtorëve, rritjes së çmimeve dhe çrregullimeve në zinxhirin e furnizimit, të shkaktuara prej luftës në Ukrainë.
Për më shumë, shtetet kanë bërë porosi të reja në fund të vitit të kaluar dhe koha në mes të porosive dhe prodhimit, ka nënkuptuar rritje të kërkesës, e cila nuk është reflektuar në të hyrat e këtyre kompanive për vitin 2022.
“Shumë kompani armësh përballen me pengesa në përshtatjen e prodhimit për luftë të intensitetit të madh”, ka thënë Lucie Beraud-Sudreau, drejtore e Programit të SIPRI-t për prodhim armësh.
“Megjithatë, kontrata të reja janë nënshkruar, kryesisht për municione, të cilat mund të përkthehen në rritje të të hyrave për vitin 2023 e tutje”.
Për dallim prej kompanive të mëdha amerikane dhe evropiane, kompanitë në Azi, Oqeani dhe Lindje të Mesme, kanë regjistruar rritje të madhe të të hyrave më 2022, duke demonstruar kapacitetet e tyre për të reaguar në periudha të shkurtra.
Ky fakt është bërë realitet sidomos në vendet si Izraeli dhe Koreja e jugut.
Të hyrat në 42 kompani amerikane të armëve, që janë në listën e 100 kompanive kryesore në botë, ka rënë për 7.9 për qind, përkatësisht ka arritur në 302 miliardë dollarë më 2022.
Ajo përbëjnë 51 për qind të të hyrave totale të 100 kompanive kryesore.
Prej 42 kompanive amerikane, 32 kanë regjistruar rënie në të hyra, duke e cituar më së shpeshti zinxhirin e furnizimeve dhe mungesën e punëtorëve – dy faktorë të përkeqësuar nga pandemia e koronavirusit.
“Ne kemi nisur të shohim fluks të porosive të reja, të lidhura me luftën në Ukrainë dhe disa kompani të mëdha amerikane, përfshirë Lockheed Martin dhe Raytheon Technologies, kanë marrë porosi të reja”, ka thënë Nan Tian, hulumtues i lartë në SIPRI.