Kur Afraa u gjet në rrënojat e një ndërtese të shembur në Siri, kordoni i saj i kërthizës ishte ende i lidhur me nënën e saj, e cila kishte vdekur menjëherë pas lindjes. Videoja e shpëtimit të foshnjës nga tërmeti i shkurtit magjepsi botën. Që atëherë ajo ka bërë një rikuperim të jashtëzakonshëm.
Sot, Afraa është gjashtë muajshe, një fëmijë tipik i lumtur dhe i shëndetshëm.
Halla dhe xhaxhai i saj po e rrisin atë së bashku me shtatë fëmijët e tyre në qytetin sirian Jidayris, jo shumë larg kufirit turk.
“Ajo është ende shumë e re, por më kujton babanë dhe motrën e saj Nawara, veçanërisht buzëqeshjen e saj. Edhe ata vdiqën në tërmet”, thotë xhaxhai i saj, Khalil al-Sawadi, duke tundur vajzën e qeshur në lëkundje. “Ata shpesh kalonin kohë tek ne. Ajo nuk na e bën aspak të vështirë”.
Më 6 shkurt, një tërmet shkatërrues goditi Turqinë juglindore dhe Sirinë veriore, duke vrarë më shumë se 44,000 njerëz. Vetëm pasi tërmeti shkatërrues goditi Jindayris, nëna e Afraas filloi të lindë dhe lindi nën rrënojat e shtëpisë së saj. Ajo vdiq para se shpëtimtarët t’i gjenin. Foshnja Afraa ishte e vetmja anëtare e familjes së saj të ngushtë që mbijetoi – babai i saj, Abu Rudaina, dhe katër vëllezërit e motrat i vdiqën, së bashku me nënën e saj.
“Pamë që shtëpia e Ebu Rudeinës ishte shembur”, thotë Halili. “Gruaja ime filloi të bërtiste: “Vëllai im, vëllai im”.
Khalili kujton qartë momentin kur nxori Afraan nga nën rrënoja: “Çatia kishte rënë mbi ta. Dikush më thirri dhe më tha se gjetën trupin e një gruaje. Sapo mbërrita, fillova të gërmoj, pastaj dëgjova një zë. Ishte foshnja Afraa ishte ende e lidhur me nënën e saj. Ne ishim të vendosur ta shpëtonim, e dinim se ajo do të ishte i vetmi kujtim i familjes së saj.”
Një video dramatike e shpëtimit u shpërnda në mediat sociale dhe u bë virale. Foshnja u dërgua në spital dhe fillimisht iu dha emri Aya, që do të thotë mrekulli në arabisht.
Mjeku që kujdesej për të tha se ajo kishte gunga dhe mavijosje dhe mezi po merrte frymë. Gjashtë muaj më vonë, ato lëndime nuk janë më të dukshme.
“Menjëherë pas tërmetit ajo kishte disa probleme me gjoksin për shkak të pluhurit nga rrënojat, por tani shëndeti i saj është i mirë”, thotë Khalili. E çova te mjeku për ta kontrolluar dhe tani shëndeti i saj është 100%.
Por gjashtë muajt e fundit kanë qenë të vështira. Kur Afraa ishte në spital, mijëra njerëz në mbarë botën ofruan ta birësonin, kështu që Khalil dhe gruaja e tij Hala duhej të vërtetonin se ishin vërtet të lidhur para se të lejoheshin të kujdeseshin për të. “Ndjeva se nuk donin të na dorëzonin Afraan”, thotë ai.
Hala duhej të bënte një test të ADN-së dhe priti “pothuajse 10 ditë” për të dëgjuar përgjigjen.
Ka pasur kaq shumë interes për historinë e Afraas sa Khalil dhe familja e tij u shqetësuan ndërsa prisnin rezultatet e ADN-së, saqë dikush mund të përpiqej ta rrëmbejë atë. Ata kaluan sa më shumë kohë që mundën në spital dhe morën masa paraprake shtesë. “Si policia civile dhe ajo ushtarake na ndihmuan ta mbrojmë atë,” thotë ai. “Ishte shumë prej tyre. Ata qëndruan në dhomën pranë Afraas dhe e vëzhguan atë ditë e natë.”
Përfundimisht, rezultatet e ADN-së konfirmuan se Hala ishte një i afërm gjaku – motra e babait të Afraas – dhe vajza e vogël u lirua nga spitali.
Një nga gjërat e para që bënë Khalili dhe Hala ishte që i vunë një emër të ri: Afraa, pas nënës së saj.
“Ajo tani është një nga fëmijët e mi”, thotë Halili. “Nuk mund të kaloj shumë kohë larg saj.
“Kur të rritet, do t’i tregoj se çfarë ka ndodhur dhe do t’i tregoj fotot e nënës, babait dhe vëllezërve të saj. Ne i varrosëm të nesërmen në një fshat aty pranë të quajtur Haxhi Iskandar, ku Mbrojtja Civile kishte hapur varre masive.”
Hala kishte qenë shtatzënë në të njëjtën kohë me mamin e Afraas dhe tre ditë pasi Afraa lindi, Hala lindi gjithashtu një vajzë. Ata e quanin Ataa pas një teze tjetër që vdiq në tërmet.
Por shtëpia e tyre në Jidayris u dëmtua aq shumë sa ata nuk mund të jetonin më atje. “Ka çarje të mëdha dhe nuk është i sigurt”, thotë Halili. “Kam humbur shtëpinë dhe makinën time, ishte si të kthehesha në shesh. Nuk mund të përballoj as t’i dërgoj fëmijët e mi në shkollë”.
Ata jetuan në një tendë në një kamp për dy muaj ku jeta ishte “jashtëzakonisht e vështirë, ishte shumë vapë dhe kishim dy foshnja për t’u kujdesur”.
Familja më në fund ka arritur të gjejë një shtëpi me qira ku jetojnë tani, por kanë frikë se nuk do të mund të qëndrojnë gjatë. “Është shumë e shtrenjtë dhe nuk e di nëse do të mund ta mbajmë edhe më gjatë pasi i duhet pronarit”, thotë Khalili.
Njerëzit janë ofruar t’i ndihmojnë ata të lëvizin në Emiratet e Bashkuara Arabe ose në MB, por ai i ka refuzuar. “Sinqerisht, unë isha ende i shqetësuar [nëse shkoj jashtë vendit] se mund ta largojnë Afraan nga ne.”
Ai na kujton se “ka njerëz që jetojnë në kushte më të këqija në Jidayris”.
Vendlindja e tij ishte një nga më të goditurit nga tërmeti dhe mijëra familje të tjera u gjendën në një situatë të ngjashme.
Në total, më shumë se 50,000 njerëz vdiqën në Siri dhe Turqi – të paktën 4,500 në Sirinë veriperëndimore, ku rreth 50,000 familje u zhvendosën gjithashtu, sipas OKB-së.
Shpërndarja e ndihmës për katër milionë banorët që jetojnë në këtë zonë të kontrolluar nga rebelët në Siri është jashtëzakonisht e vështirë, ku shumica e banorëve tashmë janë zhvendosur nga lufta 12-vjeçare e vendit.