Kur Kryeministri Benjamin Netanyahu mbërriti në Shtëpinë e Bardhë të hënën për darkë, ai erdhi duke mbajtur atë që është bërë dhurata më e mirë e mysafirit për presidentin amerikan, Donald Trump: një letër që e nominon atë për Çmimin Nobel për Paqen.
Çmimi është bërë fiksimi më i madh i Trump, një çmim që ai thotë se është i merituar për përpjekjet e tij për t’i dhënë fund konflikteve në të gjithë globin, përfshirë luftën e Izraelit në Gaza, shkruan CNN.
Një zgjidhje e qëndrueshme për atë konflikt 21-mujor do të varet, pjesërisht, nga gatishmëria e Netanyahut për të pranuar një marrëveshje që ndalon plotësisht luftimet – diçka për të cilën Trump planifikoi ta shtynte gjatë darkës së të hënës në Dhomën Blu të Shtëpisë së Bardhë.
Megjithatë, para se të shërbehej vakti, Netanyahu nxitoi të theksonte aftësitë e Trump për të bërë paqe, edhe pse negociatorët ende po finalizonin detajet e një marrëveshjeje armëpushimi.
“Ai po krijon paqe, ndërsa flasim, në një vend, në një rajon pas tjetrit”, tha Netanyahu ndërsa u shtri mbi tavolinë për t’i paraqitur Trump dokumentin e tij. “Pra, dua t’ju paraqes, Z. President, letrën që i dërgova Komitetit të Çmimit Nobel; ajo ju nominon për Çmimin e Paqes, i cili është plotësisht i merituar dhe duhet ta merrni.”
“Faleminderit shumë. Këtë nuk e dija. Uau,” u përgjigj Trump, me sa duket i prekur. “Duke ardhur nga ju, në veçanti, kjo është shumë domethënëse. Faleminderit shumë, Bibi.”
Për Trumpin, një marrëveshje që i jep fund luftës në Gaza do të ishte një tjetër pikë e dhënë si në përpjekjen e tij për të fituar Çmimin Nobel ashtu edhe në përpjekjen e tij të gjatë dhe shumë të vështirë për të çimentuar paqen në Lindjen e Mesme si pjesë e trashëgimisë së tij.
“Po i ndal luftërat. Po i ndal luftërat. Dhe urrej të shoh njerëz të vrarë”, tha Trump të hënën ndërsa darka po fillonte.
Ai e sheh qartë Netanyahun si një aleat kritik në këtë qëllim, megjithëse presidenti herë pas here e ka sulmuar udhëheqësin izraelit kur ai dukej se po bëhej një pengesë. Tani, Trump ka nevojë që si Hamasi ashtu edhe Netanyahu të bien dakord për kushtet që secili i ka refuzuar më parë, përkatësisht gjuhën nëse armëpushimi do t’i japë fund luftës plotësisht.
Edhe ndërsa e afron Netanyahun – duke e ftuar për darkë, duke u bashkuar me luftën e Izraelit kundër Iranit dhe duke bërë thirrje që gjyqi i Netanyahut për korrupsion të anulohet – ai gjithashtu po ushtron presion mbi kryeministrin që të bëjë diçka për të: t’i japë fund luftës në Gaza.
“Kaluam shumë mirë, do të thoja se ishte shumë punë, por patëm një rezultat të shkëlqyer kohët e fundit”, tha Trump, një referencë e dukshme për bombardimet në Iran që shënjestruan vendet bërthamore të vendit. “Dhe do të kemi shumë rezultate të shkëlqyera.”
Pas muajsh ndalimi të progresit, duket se ka një vrull të ri drejt një marrëveshjeje. Trump thjesht duhet të sigurojë, potencialisht duke ushtruar presion shtesë mbi Netanyahun gjatë vizitës në Shtëpinë e Bardhë, që ajo të mos dështojë.
“Presidenti mund të ushtrojë presion mbi kryeministrin, por gjithashtu mund të japë joshje, karrota, nëse do të thoni kështu”, tha Michael Oren, ish-ambasadori izraelit në Shtetet e Bashkuara.
“Një prej tyre do të ishte mbajtja në tryezë e një opsioni ushtarak ndaj Iranit, nëse Irani përpiqet të rindërtojë disa nga ato objekte bërthamore të shkatërruara ose të zhdukura – një vendim shumë i vështirë duke pasur parasysh thellësinë e kundërshtimit amerikan, të publikut, ndaj përfshirjes së mëtejshme ushtarake amerikane në Iran.”
Negociatorët nga Izraeli dhe Hamasi ishin në Katar për të rënë dakord për detajet e një armëpushimi 60-ditor që do të përfshinte lirimin gradual të pengjeve dhe do të lejonte që ndihma e re të rrjedhë në enklavën e rrethuar. I dërguari i jashtëm i Trump, Steve Witkoff, planifikon të bashkohet me bisedimet më vonë këtë javë, tha Shtëpia e Bardhë të hënën, një tregues se ende po bëhej përparim në bisedime.
Katari paraqiti propozimin e fundit në fillim të javës së kaluar dhe u pranua shpejt nga Izraeli. Plani u përpoq të adresonte një nga kërkesat kryesore të Hamasit që çdo marrëveshje armëpushimi të çonte në një fund gjithëpërfshirës të luftës.
Të premten, Hamasi tha se i ishte përgjigjur pozitivisht propozimit, por se kishte kërkuar edhe rregullime. Pavarësisht se tha se këto ndryshime ishin “të papranueshme”, Izraeli njoftoi gjithashtu se do të dërgonte një ekip për të marrë pjesë në bisedimet e afërta, një nga fazat e fundit në proces para një marrëveshjeje përfundimtare.
“Ata duan të takohen dhe duan ta kenë atë armëpushim”, tha Trump për bisedimet në vazhdim.
Në të kaluarën, marrëveshjet e armëpushimit janë dukur të afërta, vetëm për t’u zhdukur për shkak të mosmarrëveshjeve të pazgjidhshme. Por dinamika në ndryshim në rajon, e nxitur nga lufta 12-ditore midis Izraelit dhe Iranit, duket se gjeneroi një optimizëm më të madh se një marrëveshje mund të ishte afër.
“Kryeministri po vjen në këtë takim tani shumë i forcuar nga fitorja ushtarake e Izraelit ndaj Iranit. Presidenti po vjen në këtë takim shumë i forcuar nga fitorja e Amerikës ndaj Iranit”, tha Oren. “Të dy udhëheqësit mund të tregojnë njëfarë fleksibiliteti. Natyrisht, presidenti e dëshiron këtë marrëveshje”.
Nëse arrihet një marrëveshje, Trump duket i gatshëm të marrë meritat, me ndihmën e Netanyahut. Kryeministri tha ndërsa po largohej nga Izraeli për të ardhur në Uashington se takimi i tij me Trump “sigurisht mund të ndihmojë në avancimin e këtyre rezultateve” dhe ishte e qartë se Trump shpresonte që takimi të rezultonte në përparim.
“Mendoj se ka një shans të mirë që të kemi një marrëveshje me Hamasin gjatë javës, gjatë javës së ardhshme, në lidhje me mjaft pengje”, u tha Trump gazetarëve në New Jersey të dielën ndërsa po përgatitej të kthehej në Uashington.
