Kosova është prej vendeve që ka ndryshuar më së shumti nga vendet që kam vizituar pas lufte”, thotë fotoreporteri i gazetës “The New York Times”, Alan Chin, i cili kishte shkrepur fotografinë e njohur në funeralin e Ali Paçarrizit, luftëtarit të UÇK-së në shtatorin e vitit 1998. Teksa kujton punën që kishte bërë në Kosovë në atë kohë, ai ka theksuar se tashmë ka shumë liri për gazetarët krahasuar me vitet e kaluara.
Në një bashkëbisedim në Reporting House, Chin derisa ka rrëfyer sfidat në të cilat ka hasur gjatë rrugëtimit tij, ka treguar për ngjarjet e tmerrshme që kishte parë në Kosovë.
“Unë mendoj se ju keni shumë më tepër liri se sa ne kishim, ndoshta kishim detyra pak më të besueshme dhe mund të ishim të sigurt se puna jonë do të shihej nga një numër i madh i publikut, por ne ndoshta kishim pak më pak liri. 02:46 05:43 Ky është ndoshta një nga vendet ku kam qenë që ka ndryshuar më shumë. Unë mendoj se mund të them se, disa vende të tjera, ju e dini se Sarajeva sigurisht që ka ndryshuar, por jo si Prishtina dhe Kosova. Lubljana nuk ka ndryshuar fare, e dini, ka qenë gjithmonë një kont austriak i përgjumur, dhe është përsëri…Unë isha këtu për herë të parë në vitin 1997 dhe kështu isha 26 vjeç në atë kohë, pra le të themi se është një jetë tjetër…Ndoshta është pak më e lehtë tani sepse, është më e lehtë sidomos tani pa viza, ju mund të hipni në një avion ose tren ose autobus për në Berlin ose Roma, është shumë më e lehtë”, tha Chin.
Derisa, Chin ka kujtuar edhe ngjarjet e tmerrshme që ka parë në Kosovë.
“Pastaj Kosova, 1997. Pra, kjo është protesta e fundit…Ne e dinim se diçka po ndodhte në Kosovë, dhe në fakt para kësaj, një natë më parë apo para kësaj ka ndodhur një protestë e heshtur natën në rrugën kryesore pikërisht këtu. Kishte njerëz që qëndronin të qetë dhe nuk flisnin apo asgjë, ishte thjesht për t’u paraqitur dhe ne e dinim se kjo po ndodhte, dhe ne e dinim që studentët do të bënin gjithashtu një protestë pa dhunë, dhe menduam, në rregull, le të shkojmë të shohim se çfarë po ndodh. Pra, ne në fakt dhe përsëri vetëm për t’ju thënë se sa naivë ishim, zbritëm me makinë nga Beogradi,… përkthyesi ynë në fakt ishte gjysmë student kroat gjysmë serb, i cili ishte shumë aktiv në lëvizjen studentore në Beograd. Ne nuk kishim asnjë ide si në fakt një ide e mirë edhe pse ai ishte një nga djemtë e mirë dhe nuk kishte rëndësi sepse njerëzit në rrugë nuk do ta dinë nëse je serb i mirë apo serb i keq apo serb indiferent, sikur nuk e kishim menduar, prapë menduam ‘oh Ivan është i mrekullueshëm, nuk është tip regjimi’, më vonë u bë një nga aktivistët…21:57 22:56 Kur gjërat u bënë më të mëdha, atëherë erdhën të gjitha mediat e mëdha dhe erdhën gjithnjë e më shumë zyrtarë… dhe pastaj sigurisht, ne e dimë se çfarë ndodhi, policia serbe filloi t’i rrahë të gjithë pa asnjë paralajmërim, mendoj se kam harruar sa njerëz janë rrahur, por ishte shumë, dhe ishte shumë keq”, ka thënë Chin.
Derisa fliste për luftën në Kosovë, ai ka treguar për shumë xhirime të realizuara këtu.
“Dhe edhe në luftën në Kosovë, ne zakonisht xhironim nga dy deri në 10 filma në ditë ose ndonjëherë edhe më shumë, nëse kishte çmenduri. Mbaj mend që arrita në Kosovë me 60 ose 80 filma në çantë, dhe, e dini, dhe çdo udhëtim zgjaste ndoshta disa javë ose një muaj, dhe shumë herë më mbaronin filmat dhe për fat kishte dyqane të mrekullueshme fotografie këtu ku ne ishim në gjendje të blinim më shumë filma. 14:57 16:38 Dhe atë verë të vitit 1995, ne po shikonim fotografi nga Srebrenica,… po shikonim fotografi nga Sarajeva dhe … dhe të gjitha gjërat e tmerrshme që ndodhnin në Bosnje dhe Kroaci e kështu me radhë. Dhe ndërsa po shikoja këto foto po mendoja se çfarë po bëj këtu në Nju Jork? Duke parë këto fotografi, në këtë zyrë me ajër të kondicionuar, unë duhet të jem atje, duhet të bëj këto foto… Përfundova duke marrë një autobus për rreth 12 orë nga Zagrepi për në Sarajevë. Lufta sapo kishte përfunduar, por unë kalova shumë kohë, por në fakt doli të ishte një praktikë e mirë”, shtoi Chin./kp
