Kolagjeni përfshin rreth 40% të të gjitha proteinave dhe është shumë i rëndësishëm për ndërtimit të lëkurës, muskujve, kockave, tendinave, ligamenteve dhe indeve të tjera lidhëse. E tendos lëkurën dhe enët e gjakut dhe është gjithashtu i pranishëm si kristal në lentën e syrit
Në literaturë përshkruhen 28 lloje të kolagjenit. Më i bollshëm është kolagjeni i tipit I, i cili formon bazën e fibrave të indit lidhës. Tipi ll gjendet në nyje dhe disqe ndërvertebrale, Tipi ll është përbërësi kryesor i fibrave retikulare, të cilat gjenden në lëkurë dhe enët e gjakut, ndërsa Tipi lV është një komponentë e veshkave, veshit të brendshëm dhe lenteve të syrit.
Kolagjeni përbën pothuajse një të tretën e numrit të përgjithshëm të proteinave në trup. Struktura e saj e ngjashme me fibra përdoret për të formuar indin lidhës. Përveç kësaj, është një pjesë integrale e organeve të shumta, enëve të gjakut dhe mukozës së zorrëve. Roli kryesor i kolagjenit është të sigurojë strukturë, forcë dhe mbështetje për të gjithë trupin.
Profesionistët e kujdesit shëndetësor përdorin gjithashtu kolagjenin dhe materialet me bazë kolagjeni në fushën mjekësore, duke përfshirë trajtimin e plagëve, djegieve dhe ulcerave diabetike.
Për më tepër, kompanitë e kozmetikës përdorin kolagjenin në produkte si hidratuesit dhe serumet për shkak të vetive të tij hidratuese.
Tani që e dimë që kjo proteinë është jashtëzakonisht e rëndësishme për funksionimin normal të organizmit tonë, le të shohim disa nga rolet e tij specifike, transmeton Telegrafi.
Përdorimet e kolagjenit
Vitet e fundit suplementet e kolagjenit janë bërë shumë të njohura, pasi stili modern i jetesës jo gjithmonë lehtëson një dietë plotësisht të ekuilibruar. Shumica e formulimeve janë të tretshme në ujë, që do të thotë se kolagjeni është zbërthyer për ta bërë më të lehtë përthithjen.
Këto suplemente janë kryesisht në formë pluhuri, të cilat ne i shtojmë në pije, por ka mjaft të tilla në kapsula. Doza e rekomanduar ditore, sipas shkencëtarëve, është nga 2.5 deri në 10 gram dhe sa i përket kohës që kërkohet për të pasur rezultate të dukshme, duhet të tregojmë durim dhe këmbëngulje. Kolagjeni kërkon pak kohë për të treguar efektet e tij dhe do të duhen të paktën 8 javë.
Kolagjeni për kyçe
Ja se si lidhet kolagjeni me shëndetin e kyçeve:
Kyçet kanë nevojë për kolagjen për kërce të shëndetshme.
Kolagjeni ka një rol të rëndësishëm në aftësinë e kyçeve tuaja për të lëvizur. Ndërsa disa lloje të kolagjenit gjenden në lëkurë, kocka dhe organe, një lloj i veçantë mund të gjendet në kërce midis kyçeve.
Kolagjeni i tipit II është i pranishëm në kërcen artikulare – indi që shtrihet mbi skajet e kockave dhe ndodhet në mes të kyçeve. Është kjo kërce që i lejon kyçet të rrëshqasin, të përkulen dhe të lëvizin pa probleme. Kolagjeni ndihmon kërcen dhe kyçet të qëndrojnë fleksibël, të absorbojnë goditjet dhe në përgjithësi të mbështeten mirë.
Megjithatë, ndërsa plakemi, kërcja e kyçeve konsumohet. Vite të tëra fërkimi të kyçeve me kërcen shkaktojnë konsumim, thyerje dhe dhimbje. Përveç kësaj, plakja çon edhe në humbjen e kolagjenit. Dhe kur nivelet e kolagjenit ulen, kyçet mund të vuajnë.
Nivelet e ulëta të kolagjenit mund të çojnë në kërce dhe gilca të lirshme, të cilat mund të rrisin mundësinë e lëndimit. Zëvendësimi i kolagjenit të humbur mund të zvogëlojë ngurtësinë dhe dhimbjen e kyçeve
Zëvendësimi i kolagjenit të humbur mund të zvogëlojë ngurtësinë dhe dhimbjen e kyçeve
Hulumtimet tregojnë se humbja e kolagjenit e lidhur me plakjen mund të çojë në një rrezik më të lartë të çrregullimeve degjenerative të kyçeve. Por rikthimi i kolagjenit në trup, qoftë nëpërmjet të ushqyerit ose me ndihmën e suplementeve, mund ta neutralizojë këtë rrezik. Madje mund të ndihmojë në lehtësimin e dhimbjeve të kyçeve që keni tashmë, si dhe në lehtësimin e ngurtësimit në mëngjes, në ndjeshmërinë dhe ënjtjen.
Edhe nëse nuk keni probleme me sëmundje si osteoartriti, kyçet tuaja do të kenë nevojë për një dozë shtesë të kolagjenit. Në një studim, atletët që morën 10 gramë kolagjen në ditë për gjashtë muaj vunë re një ulje të ndjeshme të dhimbjeve të kyçeve si gjatë ecjes ashtu edhe në pushim. Një studim tjetër tregoi se të rriturit që morën vetëm dy gramë në ditë për pak më shumë se dy muaj (70 ditë në total) patën gjithashtu përmirësim të ndjeshëm në dhimbjet e kyçeve. Përveç kësaj, ata zbuluan se ishin në gjendje të ishin më aktivë fizikisht sesa ata që nuk e provuan kolagjenin.
Mendohet se kur rritni konsumin e kolagjenit, ajo proteinë shtesë grumbullohet në kërce midis kyçeve tuaja. Gjithashtu mund të stimulojë trupin tuaj që të prodhojë natyrshëm më shumë kolagjen. Rezultati? Më pak dhimbje, më pak inflamacion dhe lëvizshmëri më e mirë. Është thjesht e rëndësishme të dini se, ndërsa ngrënia e ushqimeve të pasura me kolagjen ose marrja e suplementeve mund të stimulojë prodhimin e kolagjenit, ajo nuk mund të rikthejë në mënyrë magjike atë që është dëmtuar ose konsumuar tashmë.
Kolagjeni për fytyrën
Kjo proteinë thelbësore është e rëndësishme për zvogëlimin e shenjave të plakjes, siç janë vijat e holla dhe rrudhat, lëkura e varur dhe toni i pabarabartë i lëkurës.
Ja disa nga përfitimet që mund të keni nga marrja plotësuese e kolagjenit:
Zvogëlimi i rrudhave dhe vijave të holla
Ekspozimi ndaj diellit, ndotja, zakonet e këqija dhe plakja mund të çojnë në një ulje të niveleve të kolagjenit në lëkurë. Kur nivelet e kolagjenit ulen, fillojnë të shfaqen vija të holla dhe rrudha rreth gojës dhe syve. Produktet dhe suplementet e kolagjenit mund të ndihmojnë në parandalimin e këtyre shenjave të plakjes dhe ta mbajnë lëkurën tuaj të butë dhe elastike për më gjatë.
Përmirësimi i ngjyrës së fytyrës
Aminoacidet që gjenden në kolagjen ndihmojnë në mbajtjen e lëkurës suaj të lëmuar, të njëtrajtshme dhe të shëndetshme. Për të përmirësuar një pamje të pabarabartë të fytyrës dhe për ta ndihmuar atë të shkëlqejë, përfshijeni kolagjenin në rutinën tuaj të bukurisë.
Reduktimi i shenjave
Aminoacidet e kolagjenit gjithashtu mund të ndihmojnë në zvogëlimin e shfaqjes së njollave të errëta dhe shenjave nga aknet ose probleme të tjera të lëkurës. Shtesat e kolagjenit janë zbuluar se nxisin formimin e indeve të shëndetshme, gjë që përshpejton procesin e shërimit në mënyrë që lëkura juaj të mund të rikuperohet natyrshëm.
Hidratimi
Humbja e kolagjenit për shkak të plakjes ose ndikimit të faktorëve të dëmshëm nga mjedisi mund ta bëjë lëkurën tuaj jashtëzakonisht të thatë dhe madje edhe me luspa. Duke shtuar kolagjen në lëkurën tuaj, do t’i jepni asaj hidratimin që i nevojitet për të ruajtur një pamje të lëmuar, të butë dhe rrezatuese.
Lëkurë e fortë dhe e tonifikuar
Ndërsa kremrat dhe produktet e tjera të lëkurës që përmbajnë kolagjen ndihmojnë në përmirësimin e shtresës së jashtme të lëkurës, suplementet e kolagjenit do të rrisin kolagjenin në një nivel më të thellë (në dermë). Derma është përgjegjëse për mbajtjen e lëkurës të tendosur dhe të fortë, kështu që sa më shumë kolagjen të arrijë këtë nivel, aq më mirë do të duket lëkura juaj.
Kolagjeni për flokët
Përfitimet e kolagjenit nuk ndalen vetëm te lëkura. Shtimi i tij në rutinën tuaj të kujdesit për flokët mund të jetë gjithashtu jashtëzakonisht i dobishëm:
▪ Rënia e flokëve – suplementet e kolagjenit rrisin proteinat që ndërtojnë flokët, të cilat mund të çojnë në flokë më të gjatë dhe më të plotë,
▪ Thinjat – kolagjeni mund të ndihmojë në zvogëlimin e thinjave duke mbështetur një strukturë të shëndetshme të folikulave të qimeve (ku prodhohet pigmenti që i jep ngjyrë flokëve); kur kremrat ose xhelet me kolagjen aplikohen direkt në lëkurën e kokës, flokët gri mund të duken më të errët dhe më pak të thatë.
▪ Majat e çara – kolagjeni është gjithashtu shumë efektiv në trajtimin e flokëve të thatë dhe të brishtë; shtesat e kolagjenit dhe produktet e kolagjenit për kujdesin e flokëve mund të riparojnë majat e çara dhe të ruajnë nivele të shëndetshme hidratimi.
Kolagjeni sigurisht që nuk është një shkop magjik që do t’i zgjidhë të gjitha problemet tuaja me flokët brenda natës, por, siç tregojnë studimet, është një nga aleatët më të mirë nëse qëllimi juaj janë flokë të shëndetshëm dhe të kuruar mirë.
Çfarë tjetër mund të bëjë kolagjeni për shëndetin tuaj?
Përveç reduktimit të dhimbjes, rritjes së lëvizshmërisë së kyçeve dhe lëkurës dhe flokëve më të mirë, kolagjeni ka një efekt pozitiv në trup:
▪ kontribuon në ruajtjen e masës muskulore,
▪ së bashku me vitaminën D dhe preparatet e kalciumit, zvogëlon dobësimin e kockave,
▪ përmirëson shëndetin kardiovaskular – rrit elasticitetin e arterieve dhe çon në një rritje të kolesterinës së mirë,
▪ përshpejton rritjen e thonjve dhe rrit forcën e tyre,
▪ përshpejton shërimin e plagëve,
▪ në kombinim me ushtrimet fizike, mund të kontribuojë në reduktimin e celulitit,
▪ ka një efekt pozitiv në florën e zorrëve.
Përveç të gjitha këtyre që i thamë më sipër, nëse e zëvendësoni darkën me një pije të pasur me kolagjen, do të zvogëloni numrin e kalorive që konsumoni dhe zbërthimin e proteinave tuaja dhe do të nxisni humbjen e peshës, nëse jeni aktualisht në dietë.
Si të parandalojmë humbjen e kolagjenit dhe të stimulojmë krijimin e tij?
Kolagjeni ripërtërihet vazhdimisht në trup – ai vdes dhe prodhohet njëkohësisht nga qelizat që e ushqejnë atë. Megjithatë, me plakjen, ky metabolizëm ngadalësohet, dhe ekspozimi në diell, pirja e duhanit dhe një dietë e pasur me sheqerna të thjeshtë gjithashtu kontribuojnë në deficitin e tij. Për shkak të mungesës së tij, lëkura plaket me shpejtësi, ka një humbje të elasticitetit të kockave dhe indit lidhës, dhe lëndimet ndodhin më lehtë.
Për ta parandaluar këtë, bëni ndryshime në zakonet tuaja të përditshme (më shumë hidratim, përdorim i detyrueshëm i kremrave SPF, më pak sheqer, nikotinë dhe kafeinë) dhe rrisni marrjen e kolagjenit përmes ushqimit ose marrjes së suplementeve.
Nëse doni të shtoni më shumë kolagjen në pjatën tuaj, zgjidhni ushqime të pasura me proteina, si dhe me vitaminë C dhe zink – pulë, peshk, fasule, vezë, drithëra të plota, speca, fruta agrume dhe perime jeshile. Megjithatë, mishi i pulës, viçit dhe peshku janë burime të shkëlqyera të aminoacideve specifike që trupi përdor për të prodhuar kolagjen. Këto ushqime ofrojnë lizinë dhe prolinë, të cilat janë thelbësore për sintezën e kolagjenit. /Telegrafi/
