Të gjithë e dimë që larja e dhëmbëve dy herë në ditë është e rëndësishme, por a e dinit që mund t’i lani në kohën e gabuar? Po, edhe nëse i lani dy herë në ditë, mund të jeni ende duke e bërë gabim.
Ky paralajmërim vjen pasi një ekspert ka treguar se koha kur i lani dhëmbët mund të ndikojë në formimin e pllakës bakteriale, forcën e smaltit dhe shëndetin tuaj oral në afat të gjatë. Sipas dentistit Dr. Murray Pratt nga Forever Dental and Skin, ora kur i lani dhëmbët — dhe sa prisni pasi keni ngrënë ose pirë — mund të ndryshojë ndjeshëm sa mirë i mbroni dhëmbët dhe mishrat.
Ai thekson:
“Shumica e pacientëve përqendrohen kryesisht te shpeshtësia e larjes së dhëmbëve. Megjithatë, koha kur i lani mund të ndikojë shumë në shëndetin e dhëmbëve dhe mishrave gjatë ditës”.
Koha ideale për larjen e dhëmbëve në mëngjes
Dr. Pratt shpjegon se “koha e artë” për t’i larë dhëmbët në mëngjes është rreth 7:15, ose pak pasi të zgjoheni.
“Gjatë natës, bakteret në gojë shtohen ndjeshëm. Prandaj shumë njerëz zgjohen me një shtresë në dhëmbë dhe me aromë të keqe të gojës. Larja menjëherë pas zgjimit ndihmon të ndërpritet ky grumbullim bakterial para se të përparojë.”
Kjo do të thotë se, edhe pse shumë njerëz duan të flenë më gjatë pas një jave të lodhshme, duhet mbajtur mend se sa më gjatë të rrini në shtrat, aq më shumë kohë kanë bakteret të shumohen.
Larja herët me pastë fluori ndihmon të:
Hiqni pllakën dhe bakteret që janë krijuar gjatë natës;
Freskoni frymën;
Ulni rrezikun e kariesit dhe inflamacionit të mishrave.
Pse duhet t’i lani dhëmbët para mëngjesit
Sapo të zgjoheni, duhet t’i lani dhëmbët. Mund të duket sikur nuk është gjëja e duhur, dhe lëngu i portokallit ka shije shumë të pakëndshme pas mentoles, por duke i larë fillimisht, i mbroni dhëmbët.
Eksperti shpjegon:
“Kur i lani dhëmbët në mëngjes, nuk po hiqni vetëm pllakën. Ju po vendosni gjithashtu një shtresë mbrojtëse fluori mbi smalt para se ta ekspozoni ndaj ushqimeve ose pijeve acidike dhe të sheqerosura.”
Larja e parë jo vetëm krijon një barrierë mbrojtëse kundër acideve, por edhe stimulon prodhimin e pështymës, e cila ndihmon të zbërthejë ushqimin dhe të neutralizojë bakteret e dëmshme.
Nëse doni të ndiheni më të freskët pas ngrënies, ai sugjeron shpëlarjen me ujë ose përdorimin e shpëlarësit të gojës, në vend që t’i lani dhëmbët menjëherë.
Pse nuk duhet t’i lani dhëmbët menjëherë pas mëngjesit
Larja direkt pas mëngjesit mund të dëmtojë dhëmbët, sidomos nëse keni ngrënë ushqime ose pije acidike ose me shumë sheqer. Pije si lëngu i portokallit, smoothiet, drithërat dhe buka me reçel janë shpesh acidike dhe zbusin përkohësisht smaltin.
Nëse i lani dhëmbët ndërkohë që smalti është i zbutur, Dr. Pratt paralajmëron se mund të konsumoni gradualisht shtresën e jashtme të tij, edhe pse ju duket se po kujdeseni shumë për dhëmbët.
Ai këshillon të pini ujë të thjeshtë pas mëngjesit për të larë acidet, ose të përdorni shpëlarës goje. Nëse planifikoni t’i lani dhëmbët, prisni 30–60 minuta pas ngrënies.
Larja e dhëmbëve në mbrëmje
Tani që e dini çfarë të bëni në mëngjes, çfarë ndodh në darkë? Dr. Pratt thotë:
“Idealja është të flini me dhëmbë sa më të pastër, dhe jo të lini mbetje ushqimore dhe sheqerna mbi ta për orë të tëra.”
Për mbrojtje më të mirë gjatë natës:
Lani dhëmbët mirë me pastë fluori;
Sigurohuni që larja e dhëmbëve të jetë hapi i fundit i rutinës suaj të mbrëmjes;
Pas larjes, mos konsumoni ushqime, pije të gazuara, çaj, lëngje ose alkool — pini vetëm ujë.
Gjatë gjumit, pështyma prodhohet më pak, prandaj goja neutralizon më pak acidet. Të shkoni në shtrat me dhëmbë të pastër ul ndjeshëm rrezikun e kariesit.
Pse nuk duhet t’i lani dhëmbët menjëherë pas kafesë
Nëse pini kafe në mëngjes ose gjatë ditës, mos i lani dhëmbët menjëherë pas saj. Kafeja është acidike dhe larja direkt mund të përhapë acidin në sipërfaqen e dhëmbëve, duke rritur rrezikun e gërryerjes së smaltit.
Duke pasur këtë parasysh, Dr. Pratt rekomandon të prisni rreth 20–30 minuta. Ai thotë:
“Është e arsyeshme të prisni një interval të shkurtër pas kafesë. Idealja është 20–30 minuta. Ndërkohë, shpëlarja me ujë ndihmon të ulë aciditetin dhe të minimizojë njollat”.
