Izraeli ka dhënë miratimin përfundimtar për një projekt vendbanimesh shumë të kontestuara që do të ndante Bregun Perëndimor të pushtuar dhe do të izolonte Jerusalemin Lindor.
Komiteti i Lartë i Planifikimit i Administratës Civile, një departament nën Ministrinë e Mbrojtjes së Izraelit, miratoi të ashtuquajturin projekt E1, i cili përfshin ndërtimin e më shumë se 3,400 shtëpive për kolonët midis Jerusalemit dhe vendbanimit Ma’ale Adumim në Bregun Perëndimor të pushtuar, tha gazeta e lajmeve The Times of Israel.
Projekti synon të ndajë Bregun Perëndimor të pushtuar në dy pjesë, duke i ndarë qytetet veriore të Ramallahut dhe Nablusit nga Betlehemi dhe Hebroni në jug, dhe duke izoluar Jerusalemin Lindor.
Ministri i Financave i ekstremit të djathtë, Bezalel Smotrich, e quajti vendimin “historik”.
“Ky është një hap i rëndësishëm që praktikisht fshin iluzionin e dy shteteve dhe konsolidon kontrollin e popullit hebre në zemër të Tokës së Izraelit”, tha ai.
“Shteti palestinez po fshihet nga tryeza jo nga sloganet, por nga veprat. Çdo vendbanim, çdo lagje, çdo njësi banimi është një tjetër gozhdë në arkivolin e kësaj ideje të rrezikshme.”
Sipas të përditshmes Yedioth Ahronoth, Nënkomiteti i Vendbanimeve i Administratës Civile gjithashtu përparoi një plan për ndërtimin e 342 njësive të tjera në vendbanimin Asahel midis lindjes dhe perëndimit të malit Hebron.
“Peace Now”, një grup izraelit për të drejtat e njeriut, e ka përshkruar projektin e vendbanimeve E1 si një “goditje shkatërruese” për zgjidhjen me dy shtete, duke paralajmëruar se kjo do ta ndante Bregun Perëndimor në dysh dhe do ta izolonte më tej Jerusalemin Lindor.
Vëzhguesit thonë se shtytja e ripërtërirë për projektin duket të jetë një përgjigje ndaj njoftimeve të fundit nga vendet, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Francën dhe Australinë, se kanë ndërmend të njohin shtetësinë palestineze gjatë takimeve të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në shtator.
Komuniteti ndërkombëtar, përfshirë OKB-në, i konsideron vendbanimet izraelite të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar. OKB-ja ka paralajmëruar vazhdimisht se zgjerimi i vazhdueshëm i vendbanimeve kërcënon qëndrueshmërinë e një zgjidhjeje me dy shtete, një kornizë që shihet si çelësi për zgjidhjen e konfliktit palestinezo-izraelit që zgjat disa dekada.
Sipas Komisionit Palestinez të Kolonizimit dhe Rezistencës ndaj Murit, Izraeli ka ndërtuar të paktën 710 vendbanime dhe posta ushtarake në Bregun Perëndimor të pushtuar, mesatarisht një vendbanim çdo 8 kilometra katrorë (3 milje katrorë), që nga viti 1967.
Palestinezët theksojnë se Jerusalemi Lindor mbetet kryeqyteti i shtetit të tyre të ardhshëm, duke cituar rezolutat ndërkombëtare që hedhin poshtë pushtimin e Izraelit në vitin 1967 dhe aneksimin e mëvonshëm të qytetit në vitin 1980.
Që nga fillimi i vitit të dytë të luftës izraelite në Gaza në tetor 2023, të paktën 1,014 palestinezë janë vrarë dhe më shumë se 7,000 janë plagosur në Bregun Perëndimor nga forcat izraelite dhe kolonët e paligjshëm, sipas Ministrisë Palestineze të Shëndetësisë.
Në një mendim këshillimor korrikun e kaluar, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë e shpalli të paligjshëm pushtimin e territorit palestinez nga Izraeli dhe bëri thirrje për evakuimin e të gjitha vendbanimeve në Bregun Perëndimor dhe Jerusalemin Lindor.