Në një intervistë për Tëvë1, komandanti amerikan i Komandës Rajonale Lindje, Peter Helzer, ka thënë se situata në veriun e Kosovës është e qetë, mirëpo e brishtë.
Ai i ka dënuar sulmet terroriste në kanalin e Ibër Lepencit dhe në Banjskë të Zveçanit
Helzer ka thënë se presin që përgjegjësit për sulmin në Banjskë të dalin pra drejtësisë
Ai ka thënë se KFOR-i mbetët i përqendruar në kryerje e misionit të tij, teksa ka folur edhe për bashkëpunimin me Policinë e Kosovës.
Tëvë1: Aktualisht shohim një situatë të qetë në katër komunat veriore; si e vlerësoni situatën, pasi ekipet e KFOR-it patrullojnë vazhdimisht përgjatë Vijës Administrative Kufitare?
Helzer: Situata e sigurisë mbetet e qetë, por e brishtë – në Kosovë dhe, në veçanti, në zonën që përmendët – e prirur ndaj përshkallëzimeve të papritura dhe të mundshme, për shkak të çështjeve të pazgjidhura dhe një sërë sfidash, shpesh të amplifikuara nga retorika nxitëse dhe dezinformimi. Megjithatë, ne vazhdojmë të zbatojmë mandatin tonë të gjatë të OKB-së, për të kontribuar në një mjedis të sigurt për të gjithë njerëzit që jetojnë në Kosovë dhe lirinë e lëvizjes, përmes disa aktiviteteve, duke përfshirë angazhimet me komunitetet lokale dhe patrullat e rregullta, gjithashtu përgjatë anës së Kosovës të Vijës Administrative Kufitare.
Tëvë1: A ka informacione se mund të ketë tensione të mëtejshme në katër komunat veriore, veçanërisht pas shpërthimit në kanalin kryesor të Ibër-Lepencit në Zubin Potok?
Helzer: Para së gjithash, dua ta bëj të qartë se e kemi dënuar sulmin ndaj kanalit Ibër-Lepenc në nëntor të vitit 2024, si dhe dhunën e parë në Banjska dhe Zveçan në vitin 2023. Tani është thelbësore që të gjitha faktet të vërtetohen dhe personat përgjegjës të sillen para drejtësisë. Në të gjitha rastet, KFOR-i reagoi menjëherë, në përputhje me mandatin tonë të OKB-së. Ne nuk spekulojmë mbi skenarë të mundshëm në të ardhmen: ajo që ka vërtet rëndësi është që ushtarët tanë të jenë vigjilentë dhe të trajnuar për t’u përballur në mënyrë efektive me çdo kërcënim sigurie që mund të shfaqet. Koordinimi i mirë midis KFOR-it, Policisë së Kosovës dhe EULEX-it në rolet e tyre përkatëse si ofrues të sigurisë është gjithashtu thelbësor.
Tëvë1: Pas këtij sulmi, i cili është quajtur “terrorist” nga Qeveria e Kosovës, të dyshuarit janë arrestuar. FBI-ja gjithashtu ka kryer hetime për rastin, por ende nuk ka rezultate, ku jemi aktualisht në këtë rast?
Helzer: Detyrat e zbatimit të ligjit janë jashtë mandatit të KFOR-it, i cili, siç e kam thënë, është të kontribuojë në ruajtjen e një mjedisi të sigurt dhe të mbrojtur në dobi të të gjithë njerëzve dhe komuniteteve që jetojnë në Kosovë. Për më shumë detaje mbi hetimin në vazhdim, ju referoj institucioneve në Kosovë.
Tëvë1: KFOR-i luan një rol të rëndësishëm në ruajtjen e paqes publike duke u shërbyer të gjithëvepa dallim. Cili është raporti juaj me komunitetin serb në katër komunat veriore?
Helzer: KFOR-i kontribuon në një mjedis të sigurt dhe të mbrojtur për të gjithë njerëzit dhe komunitetet që jetojnë në Kosovë, në çdo kohë dhe në mënyrë të paanshme, në koordinim të ngushtë me Policinë e Kosovës dhe Misionin e BE-së për Sundimin e Ligjit në Kosovë (EULEX), në rolet e tyre përkatëse si reagues të sigurisë. Si i tillë, KFOR-i është në kontakt të rregullt me të gjitha komunitetet, përfshirë komunitetin serb. Ndërsa individët dhe grupet mund të kenë frustrime, ne jemi gjithmonë në gjendje të gjejmë terren të përbashkët dhe të trajtojmë njëri-tjetrin me respekt.
Tëvë1: I dyshuari kryesor në sulmin e 24 shtatorit në Banjske të Zveçanit, Milan Radojicic, vazhdon të endet i lirë në Serbi. Sipas institucioneve të sigurisë në Kosovë,Radojicic përbën një rrezik për vendin tonë, veçanërisht në katër komunat veriore. A i keni kërkuar Serbisë ta dorëzojë atë institucioneve të drejtësisë në Kosovë?
Helzer: Përsëri, KFOR-i nuk ka mandat për zbatimin e ligjit dhe, për këtë arsye, nuk është në pozitë për të bërë një kërkesë të tillë. Ne e bëmë të qartë se dhuna është e papranueshme dhe se INFORMACION JO I NDJESHËM I LËSHUAR PËR PUBLIKUN, ne presim plotësisht që faktet të përcaktohen dhe ata që janë përgjegjës të mbahen përgjegjës dhe të sillen para drejtësisë. Ky ishte gjithashtu një mesazh kyç i përsëritur nga Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s gjatë vizitës së tij në rajon në mars.
Tëvë1: Kohët e fundit jeni përforcuar me kontingjente shtesë nga vende të ndryshme, pse po vjen kjo rritje në personel, por edhe në pajisje ushtarake?
Helzer: KFOR-i ka demonstruar tashmë se mund ta përshtatë me shpejtësi forcën e tij, në përgjigje të zhvillimeve përkatëse në terren. Pas dhunës në vitin 2023, NATO vendosi deri në 1000 trupa shtesë në Kosovë dhe ne e rritëm pozicionin tonë në veri të Kosovës. Ky ishte përforcimi më i madh i misionit tonë në një dekadë. Aktualisht, forca e KFOR-it është më shumë se 4700 trupa të kontribuara nga 33 vende, përfshirë aleatët dhe partnerët e NATO-s. Komandanti i KFOR-it ka fleksibilitetin për të përdorur asetet e KFOR-it për të adresuar çdo kërcënim në mënyrën më efektive.
Tëvë1: Cila është marrëdhënia juaj me Policinë e Kosovës?
Helzer: Ne kemi zhvilluar procedura koordinimi afatgjata me Policinë e Kosovës, në përputhje me mandatet tona përkatëse si reagues të sigurisë. KFOR-i bashkëvepron rregullisht me Policinë e Kosovës dhe kryen ushtrime të rregullta trajnuese për të siguruar një përgjigje të qetë dhe pa probleme, kur kërkohet dhe në bashkëpunim të plotë me aktorë të tjerë të sigurisë si EULEX-i. Policia e Kosovës, EULEX-i dhe KFOR-i janë plotësues në rolet e tyre përkatëse si ofrues të sigurisë. Aftësia jonë për të koordinuar me njëri-tjetrin është thelbësore për t’iu përgjigjur në mënyrë efektive sfidave të sigurisë së bashku.
Tëvë1: Së fundmi, cili është mesazhi juaj për institucionet e Kosovës, meqenëse Kryetari i Kuvendit nuk është zgjedhur ende pas zgjedhjeve të 9 shkurtit?
Helzer: Siç u tha nga Komandanti ynë i KFOR-it, ne nuk po ndjekim ndonjë ndikim të menjëhershëm të kësaj çështjeje politike në situatën e sigurisë në Kosovë. Ne mbetemi të përqendruar në misionin tonë. Në të njëjtën kohë, si të gjithë, shpresojmë për një rezultat të suksesshëm në dobi të të gjitha komuniteteve që jetojnë në Kosovë.
