Shkruan: Ilmi Durmishi
DERI NË VDEKJE I MBETI BESNIK BETIMIT TË HIPOKRATIT
Sot mbushen 28 vjet nga ndarja nga jeta e Prof. Dr. Hajredin Ukellit, njërit prej mjekëve më të shquar shqiptarë, i cili gjithë jetën e tij ia kushtoi shëndetit dhe mirëqenies së njerëzve.
JETA DHE SHKOLLIMI
Prof. Dr. Hajredin Ukelli u lind në vitin 1936, në fshatin Shajkovc të Podujevës. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, ndërsa gjimnazin e ulët në Podujevë. Gjimnazin real shqiptar e përfundoi në Prishtinë me sukses të shkëlqyeshëm në vitin 1955.
Në moshë të re, ai mbeti pa njërin prind (pa nënën), por për edukimin dhe shkollimin e tij u kujdes i ati. Babai i tij, duke e vërejtur talentin, inteligjencën dhe zgjuarsinë e djalit, u angazhua që ta mbështeste në rrugëtimin e tij arsimor, pa e ndalur kurrë nga shkolla.
Pas përfundimit të gjimnazit real, Hajredini nuk u përcaktua rastësisht për studimet në Fakultetin e Mjekësisë. Ai e kishte vërejtur gjendjen e vështirë dhe alarmante të shëndetësisë në trevën e Llapit dhe në mbarë Kosovën. Kjo ishte arsyeja kryesore që e shtyu të studionte mjekësinë. Fakultetin e përfundoi në Shkup në vitin 1963, brenda afatit rekord dhe me sukses të lartë. Në të njëjtën kohë, ai u bë mjeku i parë shqiptar në trevën e Llapit.
KONTRIBUTI SI MJEK
Dr. Ukelli filloi punën e tij si mjek në Podujevë, por aktiviteti i tij nuk u kufizua vetëm në këtë komunë. Me një përkushtim të jashtëzakonshëm, ai punoi me entuziazëm të madh, pa njohur lodhje dhe pa kërkuar kompensim. Thuajse nuk mbeti asnjë nga 79 fshatrat e Podujevës ku ai të mos kishte shkuar për të vizituar pacientët e tij, duke u përballur me sfida të mëdha dhe kushte të vështira.
Pas përfundimit të specializimit, ai u transferua në Prishtinë, por nuk e harroi kurrë vendlindjen e tij, Shajkovcin. Me iniciativën e tij u ndërtua ambulanta në fshat dhe për vite me radhë, me shpenzimet e veta, ai shkonte nga dy deri në tri herë në javë, duke ofruar shërbime mjekësore falas për bashkëfshatarët e tij.
Mjekësia – shkencë pa kufi
Edhe pse kishte përfunduar specializimin, ai e dinte se mjekësia është një shkencë që zhvillohet vazhdimisht dhe kërkon përditësim të njohurive. Prandaj, ai ishte gjithmonë i angazhuar në studime dhe lexime të vazhdueshme.
Ishte një intelektual i mirëfilltë, i cili lexonte me pasion jo vetëm literaturë mjekësore, por edhe shkencore e filozofike. Ai kishte një aftësi të jashtëzakonshme për të cituar fragmente të tëra nga kryeveprat e shkrimtarëve dhe filozofëve botërorë. Një rast i veçantë kujtohet kur, gjatë një bisede, ai citoi një thënie të Albert Ajnshtajnit, që thoshte:
“Fizika nuk ka atdhe, atdheu i saj është bota.”
Dr. Ukelli e zgjeroi këtë koncept edhe në fushën e mjekësisë, duke theksuar se mjekësia nuk njeh kufij kombëtarë, sepse është një shkencë humanitare e universale.
KONTRIBUTI SHKENCOR DHE PEDAGOGJIK
Përveçse mjek i shkëlqyer, ai ishte edhe pedagog dhe profesor universitar. Krejt mundin dhe aftësitë e tij ia kushtoi brezave të rinj, studentëve, nënave dhe fëmijëve.
Për punën dhe kontributin e tij, ai u dekorua me shumë diploma, medalje dhe mirënjohje, përfshirë edhe ato nga asociacione ndërkombëtare. Ishte bashkëpunëtor i vjetër i revistës “Shëndeti”, si dhe i gazetës “Rilindja”, ku për vite me radhë u përgjigjej pyetjeve të lexuesve për sëmundje të ndryshme.
Si specialist i kirurgjisë pediatrike, ai themeloi repartin e parë të kirurgjisë për fëmijë në Spitalin e Përgjithshëm të Prishtinës, ku për shumë vite kreu qindra operacione, duke shpëtuar jetët e shumë fëmijëve.
Në vitin 1972, kur Kosova u përball me epideminë e lisë së madhe (Variola Vera), Dr. Ukelli ishte në krye të ekipeve shëndetësore, duke dhënë kontribut të madh në luftimin e kësaj sëmundjeje të rrezikshme.
Në fushën shkencore, ai la pas një trashëgimi të pasur, duke botuar 70 punime shkencore dhe tri libra:
- “Zbulimi dhe shërimi i hershëm i anomalive kongjenitale më të shpeshta të sistemit lokomotor” (1985)
- “Indikacionet për ndërhyrje kirurgjike te thyerjet e diafizave të eshtrave të gjata te fëmijët” (1989)
- “Sëmundjet më të shpeshta kirurgjike te fëmijët” (1996)
PËRBALLJA ME REXHIMIN SERB
Kur regjimi serb e suprimoi autonominë e Kosovës në vitin 1989, ai u përball me padrejtësitë dhe presionin politik. Duke qenë një njeri që nuk pajtohej me shtypjen dhe diskriminimin, ai u konfrontua me organet serbe të instaluara në Spitalin e Përgjithshëm të Prishtinës. Për këtë arsye, ai u largua me dhunë nga puna.
Megjithatë, ai nuk u dorëzua dhe, pavarësisht rrethanave të vështira, vazhdoi të kontribuonte, duke hapur një ordinancë private, ku punoi deri në ditën e fundit të jetës.
DR HAJREDIN UKELLI – FRYMEZIM PER BREZAT E RINJ.
Si mjeku i parë nga Shajkoci, Dr. Hajredin Ukelli jo vetëm që shërbeu me përkushtim, por edhe frymëzoi brezat e rinj të ndjekin rrugën e mjekësisë. Sot, falë ndikimit të tij, Shajkoci numëron dhjetëra mjekë dhe profesionistë të shëndetësisë që vazhdojnë trashëgiminë e tij.
NJË HUMBJE E MADHE PËR MJEKËSINË DHE KOMBIN
Vdekja e Prof. Dr. Hajredin Ukelli