Çfarë nëse fëmija ha një gur plazhi, sapun nga banja apo, edhe më keq – një bateri nga lodra? Çfarë është pa rrezik dhe çfarë mund të rrezikojë seriozisht shëndetin e fëmijës dhe si duhet të reagojnë prindërit?
Një nga makthet më të mëdha të prindërve, kur fëmijët gëlltisin objekte që nuk janë ushqim.
Çfarë është pa rrezik dhe çfarë mund të jetë kërcënuese për jetën? Si të kuptojmë rrezikun dhe kur duhet të kërkojmë menjëherë ndihmë?
Gurët, rëra, algat, sapuni… Nuk janë të gjithë objektet njësoj të rrezikshme
Shumica e trupave të huaj që gëlltiten nga fëmijët nuk përbëjnë rrezik serioz, sidomos nëse janë të vegjël dhe kalojnë lirshëm në traktin tretës. Kjo ndodh më shpesh tek fëmijët deri në moshën 5 vjeç, dhe objektet janë zakonisht pjesë të vogla lodrash ose sende nga ambienti rrethues. P.sh. guri në ezofag, nëse është i madh dhe bllokohet, mund të shkaktojë probleme serioze, por vetë guri nuk është toksik.
Sa i përket rërës dhe algave, rëra zakonisht nuk paraqet problem, përveç nëse fëmija konsumon sasi të mëdha ose nëse është e ndotur me baktere ose substanca toksike. Algat e zakonshme detare, si ato mesdhetare, zakonisht nuk janë toksike në sasi të vogla, megjithatë disa algat e njohura si toksike duhet të shmangen.
Një çrregullim i njohur mjekësor, pica, karakterizohet nga dëshira për të ngrënë gjëra jo ushqimore si rëra, dhe kjo mund të jetë shenjë e mungesës së hekurit ose problemeve të tjera shëndetësore, veçanërisht në fëmijët me anemi, transmeton Telegrafi.
Kur një objekt i gëlltitur paraqet kërcënim serioz?
Mjekët shqetësohen më së shumti për këto objekte:
▪ Bateritë alkaline dhe bateritë në përgjithësi (sidomos bateritë me formë monedheje)
▪ Objektet me maja të mprehta (gjilpëra, copa të thyer lodrash, objekte të mprehta metalike)
▪ Disa magnete të vogla, veçanërisht nëse janë të shumta dhe përthyhen në traktin tretës
▪ Objekte me diametër mbi 2.5 cm ose gjatësi mbi 5-6 cm, të cilat mund të bllokohen në ezofag ose traktin tretës (varësisht nga mosha dhe madhësia e fëmijës).
Rreziku nga bateritë
Bateritë me formë monedhe janë jashtëzakonisht të rrezikshme sepse mund të shkaktojnë djegie kimike, nekrozë (vdekje të indeve) dhe perforim të ezofagut vetëm brenda disa orësh nga gëlltitja. Kjo ndodh për shkak të një reagimi elektrik dhe kimik të baterisë me lagështinë e trupit. Fëmija mund të mos ketë simptoma fillimisht, prandaj reagimi i shpejtë është thelbësor.
Simptomat e para për t’u vënë re:
▪ Vështirësi në gëlltitje të ushqimit dhe lëngjeve
▪ Prodhim i tepërt i pështymës
▪ Të vjella
▪ Dhimbje në fyt ose kraharor
▪ Kollë, mbytje, ose vështirësi në frymëmarrje
▪ Ndryshime në zë ose rënie e oreksit
Fatkeqësisht, edhe trupat më të rrezikshëm mund të kalojnë pa simptoma fillimisht, prandaj është shumë e rëndësishme që prindërit të vëzhgojnë çdo ndryshim në sjellje, ushqim dhe frymëmarrje të fëmijës.
Kujdes i veçantë për produktet e pastrimit
Nëse fëmija pi acid ose bazë që janë përbërës kryesorë në produktet e pastrimit (p.sh. detergjente, pastrues për tualet, amoniak), mund të shkaktohen dëmtime serioze në ezofag dhe stomak. Sidomos bazat (p.sh. hidroxid natriumi), të cilat nuk kanë shije të veçantë dhe mund të gëlltiten në sasi më të mëdha pa u ndjerë menjëherë, shkaktojnë dëmtime më të thella dhe më të rënda. Acidet zakonisht dëmtojnë sipërfaqësisht, por të dyja mund të lënë pasoja të rënda që kërkojnë trajtim emergjent.
Është e rëndësishme që produktet e rrezikshme të mos ruhen në shishe ose kuti të tjera, sepse fëmija mund t’i ngatërrojë me pije të zakonshme.
Çfarë duhet bërë nëse ndodh diçka?
MOS i jepni fëmijës lëngje, qumësht, lëngje frutash apo ushqim! Kjo mund të përkeqësojë dëmtimet duke shpërndarë substancën toksike ose duke shkaktuar të vjella të forta.
Në rast të gëlltitjes së baterisë me formë monedhe dhe nëse fëmija është mbi 1 vjeç dhe nuk është alergjik, mund t’i jepni një lugë mjaltë, i cili mund të ndihmojë në neutralizimin e aciditetit dhe ngadalësimin e dëmtimeve deri në mbërritjen tek mjeku. Mjalti nuk duhet dhënë tek fëmijët nën 1 vjeç për shkak të rrezikut të botulizmit.
Kërkoni menjëherë ndihmë mjekësore, pavarësisht nëse fëmija ka simptoma apo jo. Në spitale mund të kryhet endoskopia emergjente për nxjerrjen e objektit.
Gjatë pushimeve ose nëse jeni larg qendrave shëndetësore, kini gjithmonë në dijeni numrin e urgjencës dhe vendin më të afërt për trajtim emergjent pediatrik.
Mesazhi më i rëndësishëm për prindërit
Nëse dyshoni se fëmija ka gëlltitur diçka të rrezikshme, shkoni menjëherë tek mjeku. Mos prisni simptomat, sepse ato mund të vonojnë dhe dëmtimi mund të jetë serioz. Mbikëqyrja dhe ndërhyrja e shpejtë shpëton jetë. /Telegrafi/
