Numri i refugjatëve që ikën nga Ukraina arriti në 2 milionë të martën, sipas Kombeve të Bashkuara, eksodi më i shpejtë që Evropa ka parë që nga Lufta e Dytë Botërore. Një milion prej tyre janë fëmijë, tha zëdhënësi i UNICEF-it, James Elder, duke e quajtur atë “një fillim të errët historik”.
Polina Shulga u përpoq t’ia lehtësonte rrugëtimin vajzës së saj 3-vjeçare duke fshehur të vërtetën.
“Sigurisht që është e vështirë të udhëtosh me një fëmijë, por i shpjegova se do të shkojmë me pushime dhe se patjetër do të kthehemi në shtëpi një ditë kur të përfundojë lufta”, tha Shulga.
Ajo nuk e dinte se çfarë do të vinte më pas pasi mbërriti në Hungari nga kryeqyteti i Ukrainës, Kievi, por besonte se përvoja do ta bënte atë më të fortë. “Ndjehem sikur jam përgjegjëse për fëmijën tim, kështu që ishte më e lehtë për mua të bëja këtë hap dhe të largohesha,” tha ajo, ndërsa vajza e saj e vogël tërhoqi cepin e palltos së saj.
Nataliya Grigoriyovna Levchinka, nga Donetsk në Ukrainën lindore, ndihej pothuajse njësoj.
“Përgjithësisht jam në një lloj ëndrre të tmerrshme që vazhdon”, tha mësuesja në pension. “Do të isha në një lloj abstraksioni nëse nuk do të ishte vajza ime. Nuk do të mund të vija në vete.”
Një dekret i qeverisë së Ukrainës që ndalon burrat e moshës 18 deri në 60 vjeç të largohen nga vendi do të thotë se shumica e atyre që ikin nga Ukraina janë gra dhe fëmijë. Politika ka për qëllim të inkurajojë burrat të regjistrohen për të luftuar kundër pushtimit të Rusisë ose për t’i mbajtur ata të disponueshëm për rekrutim ushtarak, shkruan AP, transmeton teve1.info
Kjo ka çuar në skena rrëqethëse të ndarjes dhe shqetësime në rritje pasi disa pjesë të rrethuara dhe të goditura të Ukrainës rrëshqasin jashtë mundësive.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy foli për Ditën Ndërkombëtare të Gruas në një fjalim video: “Ukrainas, ne zakonisht e festojmë këtë festë, festën e pranverës. I urojmë gratë, vajzat, gratë, nënat tona. Zakonisht. Por jo sot.
Sot nuk mund të them fjalët tradicionale. Unë thjesht nuk mund t’ju përgëzoj. Nuk mundem, kur ka kaq shumë vdekje. Kur ka kaq shumë pikëllim, kur ka kaq shumë vuajtje. Kur lufta të vazhdojë.”
Gratë zakonisht marrin lule dhe çokollata, puthje dhe fjalime. Por këtë herë, mesazhet e sheqerosura ishin të ngjyrosura me pikëllim ose lutje për paqe.
Në një kamp ref ugjatësh në Moldavi, Elena Shapoval kërkoi falje për lotët e saj. Ajo nuk i fsheh nga dy fëmijët e saj, njëri 4 dhe tjetri 8 vjeç, ndërsa kujton udhëtimin e tyre nga Odesa. I riu nuk e kupton se çfarë po ndodh, tha Shapoval. E madhja përpiqet ta qetësojë, duke i thënë: “Mami, gjithçka do të jetë në rregull”
Ajo nuk mund të shembet ndërsa mendon për jetën që lanë pas. “E kuptoj se do të duhet të punojmë shumë tani,” tha ajo. “Më duhet të bashkohem sepse kam dy fëmijë dhe më duhet ta bëj vullnetin tim si një grusht”.
Në Rumani, Alina Rudakova filloi të qajë pasi kuptoi se kishte harruar festën. Vitin e kaluar, 19-vjeçarja nga Melitopol mori një buqetë me lule nga babai i saj dhe dhurata nga të afërm të tjerë.
“Këtë vit, as që e kam menduar këtë ditë,” tha ajo. “Kjo ditë ishte vërtet e tmerrshme.”
Në një teatër në Qendrën Kulturore të Ukrainës në qytetin polak të Przemysl pranë kufirit, gratë mbushën shtretër të improvizuar. Disa kontrolluan sërish telefonat e tyre për lajme.
“Ishte e vështirë të përgatitesha për të udhëtuar,” tha një refugjate nga afër Kievit, e cila dha vetëm emrin e saj të parë, Natalia. “Motra ime tha se jam shumë e guximshme, por për mendimin tim jam frikacak. Dua te shkoj ne shtëpi.”
Dhe në pikën kufitare Medyka në Poloni, Yelena Makarova tha se fluturimi i saj i nxituar nga Kremenchuk me nënën dhe vajzën e saj adoleshente shënoi fundin e jetës së saj siç e dinte. Babai, burri dhe vëllai i saj mbetën të gjithë prapa.
“Uroj që (lufta) të përfundojë sa më shpejt, sepse a e dini, për çdo nënë, çfarë mund të jetë më e keqe?” ajo tha.
“Nuk mund ta kuptoj pse po vdesin fëmijët tanë. Une nuk e di.”