Ekspertja e Kombeve të Bashkuara për të drejtat e njeriut në territoret palestineze të pushtuara, Francesca Albanese, ka ngritur alarmin mbi një “sistem të përfitimit ekonomik nga gjenocidi”, duke akuzuar Izraelin për zhvillimin e një fushate shkatërruese ndaj popullsisë së Gazës.
Në një raport të paraqitur para Këshillit të OKB-së për të Drejtat e Njeriut, Albanese kërkoi veprime të menjëhershme dhe të guximshme nga komuniteti ndërkombëtar.
Në fjalimin e saj të drejtpërdrejtë dhe të ngarkuar me fakte, Albanese tha se kompanitë ndërkombëtare të armëve kanë arritur fitime thuajse rekord duke pajisur Izraelin me armë të teknologjisë së fundit.
Këto armë, sipas saj, janë përdorur për të lëshuar mbi 85,000 ton eksploziv mbi Gazën — një sasi që, sipas raportit, është gjashtëfish më e fuqishme se bomba e hedhur në Hiroshima.
Raporti gjithashtu thekson një kontrast të thellë ekonomik: ndërsa tregjet izraelite, veçanërisht Bursa e Tel Avivit, kanë përjetuar rritje të ndjeshme që nga tetori 2023, popullsia palestineze është zhytur në katastrofë humanitare. “Një popull u pasurua, një tjetër u fshi,” tha Albanese.
Raporti e përshkruan Gazën si një “laborator ideal” për testimin e armëve dhe teknologjive të mbikëqyrjes nga kompleksi ushtarako-industrial izraelit.
Albanese akuzoi Izraelin për përdorimin e konflikteve për të provuar dronë vdekjeprurës, radarë të rinj dhe sisteme të avancuara të mbikëqyrjes të personalizuara për kontrollin e popullsisë.
“Armët dhe sistemet e të dhënave i brutalizojnë dhe mbikëqyrin palestinezët,” tha ajo, duke shtuar se “kolonitë përhapen – të financuara nga bankat dhe siguruesit, të mundësuara nga lëndët djegëse fosile dhe të normalizuara nga platformat turistike, zinxhirët e supermarketeve dhe institucionet akademike.”
Albanese theksoi se mbi 60 kompani janë të përfshira në mbështetjen e vendbanimeve të paligjshme dhe veprimeve ushtarake në Gaza.
Ajo përmendi 48 aktorë korporativë — përfshirë prodhues armësh, banka, kompani teknologjike, gjigantë të energjisë dhe universitete — që, sipas saj, janë pjesë e një “ekonomie pushtimi” që ushqen dhe mbështet veprimet e Izraelit në territoret e pushtuara.
Sipas së drejtës ndërkombëtare, deklaroi ajo, çdo lidhje – edhe minimale – me këtë sistem mbart një përgjegjësi të qartë.
“Ekziston një përgjegjësi prima facie mbi çdo shtet dhe entitet korporativ që të abstenojë plotësisht nga ose t’i japë fund marrëdhënieve të tij me këtë ekonomi pushtimi.”
Në një apel të drejtpërdrejtë ndaj vendeve anëtare të OKB-së, Albanese kërkoi vendosjen e një embargoje të plotë armësh ndaj Izraelit, pezullimin e të gjitha marrëveshjeve tregtare dhe investimeve, si dhe mbajtjen e kompanive përgjegjëse ligjërisht për përfshirjen e tyre në shkelje të rënda të të drejtës ndërkombëtare.
“Shtetet nuk mund të qëndrojnë më të heshtura përballë kësaj tragjedie. Ajo që po ndodh nuk është vetëm një listë shkeljesh – është një sistem i tërë që duhet të shembet,” theksoi ajo.
Misioni diplomatik i Izraelit në Gjenevë reagoi ashpër ndaj raportit, duke e cilësuar atë si “ligjërisht të pabazuar, shpifës dhe një abuzim flagrant i detyrës së saj”.
Delegati izraelit nuk ishte i pranishëm në sallë, në përputhje me një politikë të re bojkotimi ndaj Këshillit të të Drejtave të Njeriut, të cilin Izraeli e akuzon për paragjykim antisemitik.
Në përmbyllje të fjalimit të saj, Francesca Albanese tha se është koha për të “përmbysur rrjedhën e historisë”. Ajo bëri thirrje për veprime të guximshme, të koordinuara dhe të menjëhershme për t’i dhënë fund asaj që e përshkroi si një nga gjenocidet më të egra të kohëve moderne, shkruan Al Jazeera.
“Ky nuk është vetëm një konflikt,” tha ajo, “ky është një sistem dhune që kërkon përgjigje kolektive nga të gjitha shtetet që pretendojnë të mbrojnë të drejtën ndërkombëtare.”