Rusia ka njoftuar krijimin e korridoreve të sigurta për të lejuar largimin e civilëve, por dukej se kishte pak marrës. Rrugët e evakuimit çuan kryesisht në Rusi dhe aleatin e saj Bjellorusi, duke tërhequr kritika të forta nga Ukraina dhe të tjerët. Dhe Rusia vazhdoi të godasë disa qytete me raketa edhe pas shpalljes së korridoreve.
Taktika të tilla ishin të zakonshme gjatë luftës në Siri pasi Moska hyri në luftë në 2015 për të mbështetur forcat e Presidentit Bashar Assad, shkruan AP, transmeton teve1.info
ÇFARË JANË KORRIDORËT HUMANITARË?
Korridoret humanitare lindin kur një popullsi kapet në një zonë lufte, veçanërisht kur një qytet ose qytetezë është nën rrethim. Ideja është që armiqësitë të ndërpriten për një kohë të caktuar për të lejuar civilët që duhet të ikin ta bëjnë këtë përgjatë rrugëve të përcaktuara ose për të lejuar hyrjen e ndihmave urgjente humanitare për civilët që kanë mbetur.
Termi u evokua për herë të parë gjatë Luftës së Bosnjës në vitet 1990, kur OKB-ja krijoi “zona të sigurta” për civilët. Por përpjekja u pa si një dështim pasi OKB-ja nuk ishte në gjendje të mbronte zonat kur ato u sulmuan.
Korridoret humanitare janë kërkuar gjithashtu në luftën në Etiopi, ku miliona njerëz në rajonin Tigray kanë qenë nën një bllokadë qeveritare prej muajsh.
SI PËRDOREN NË SIRI?
Gjatë luftës civile siriane, ushtritë ruse dhe siriane ndoqën një strategji të rrethimit sistematik të qyteteve, qyteteve dhe rretheve të kontrolluara nga opozita, ndonjëherë për muaj apo edhe vite. Rrethimet shkaktuan shkatërrime mbi popullsinë, me sulme ajrore, artileri dhe raketa që shpërthyen rrethet e banuara, spitalet dhe infrastrukturën.
Përfundimisht në secilin rast, rusët dhe sirianët do të ofronin korridore humanitare, duke u thënë civilëve dhe madje edhe disa luftëtarëve se mund të largoheshin. Shumica më pas do të derdheshin në provincën veriperëndimore të Idlibit, e cila mbetet edhe sot e kësaj dite enklava e fundit e mbajtur nga opozita në Siri.
Korridoret humanitare u krijuan për rrethet e rrethuara rreth Damaskut dhe pjesë të qyteteve të Homsit dhe Hamës. Më i madhi dhe më i famshmi ishte për Aleppon lindor në fund të vitit 2016, duke mbyllur katër vjet rrethim shkatërrues.
A ISHIN TË SIGURT?
Forcat ruse dhe siriane u akuzuan shpesh për thyerjen e armëpushimit që rrethonin korridoret humanitare me bombardimet e vazhdueshme të qyteteve të rrethuara.
“Kur ata flisnin për këto korridore humanitare apo armëpushime, ne nuk i besuam kurrë. Si mund t’i besosh dikujt që të ndalojë që të bombardon gjatë gjithë kohës?” tha Afraa Hashem, një aktiviste 40-vjeçare që i mbijetoi rrethimit të Aleppos dhe tani banon në Londër.
Ajo kujtoi se si gjatë një armëpushimi të korridorit humanitar më 14 dhjetor 2016, shtëpia ku ajo strehohej me familjen u godit nga bomba ndezëse.
Kishte gjithashtu raste të ndalimit të civilëve ose luftëtarëve nga forcat siriane ndërsa ata u përpoqën të përdornin korridoret humanitare pavarësisht premtimeve për kalim të sigurt. Në disa raste, luftëtarët e opozitës thuhet se hapën zjarr mbi korridore, ose për të parandaluar largimin e njerëzve ose për të ndezur përleshje.
Megjithatë, dhjetëra mijëra njerëz përdorën korridoret për të dalë nga zonat e luftimit. Ata përbëjnë pjesën më të madhe të 3 milionë njerëzve të grumbulluar në provincën Idlib, e cila është e rrethuar nga forcat siriane dhe ende goditet nga sulmet ajrore ruse.
“Pas katër vitesh nën bomba, na detyruan të largohemi, kjo është ajo që është”, tha Hashem. “Nuk na shpëtuan. Ata na vendosën në një zonë tjetër bombash, Idlib.”
PRA A ISHIN KORRIDORËT EFEKTIVE?
Në fund të fundit, ata ishin efektivë në arritjen e qëllimeve të Rusisë dhe qeverisë siriane: Rimarrë kontrollin e zonave të opozitës.
Kritikët thonë se Rusia dhe Damasku përfituan edhe një mënyrë tjetër duke kryer ndryshime masive demografike, duke larguar popullsi të mëdha opozitare, shumë prej të cilëve nuk kanë qenë në gjendje të kthehen në shtëpitë e tyre.
Grupet e të drejtave të njeriut dhe agjencitë humanitare theksojnë se sipas ligjit ndërkombëtar, duhet bërë çdo përpjekje për të garantuar sigurinë e civilëve pavarësisht se ku ndodhen.
Taktika e rrethimit-plus-korridorit humanitar, thonë ata, në thelb u jep banorëve një zgjedhje brutale midis arratisjes në krahët e sulmuesve të tyre ose vdekjes nën bombardime.
Ata thanë se oferta i jep gjithashtu një iluzion legjitimiteti masakrës masive të civilëve që mbeten pas sapo rrethimi të rifillojë me forcë të plotë.
“Nuk është se Rusia mund të krijojë një korridor humanitar për dy ditë dhe pastaj të thotë: “Epo, ne e kemi bërë punën tonë, tani mund të shkatërrojmë gjithçka”, tha Sara Kayyali, studiuese siriane për Human Rights Watch.