Turqia ka filluar restaurimin gjithëpërfshirës të objektit të Hagia Sophia gati 1500-vjeçare në Stamboll, duke u fokusuar në ruajtjen e kupolave historike të monumentit nga kërcënimi i tërmeteve.
Zyrtarët thonë se projekti do të përfshijë përforcimin e kupolës kryesore dhe gjysmë kupolave të Hagia Sophia, zëvendësimin e mbulesave të konsumuara nga plumbi dhe përmirësimin e kornizës së çelikut, ndërkohë që adhurimi vazhdon pandërprerë në xhami.
Një vinç kullë i sapo instaluar në fasadën lindore pritet të lehtësojë përpjekjet duke transportuar materiale, duke përshpejtuar rinovimet, ka shkruar AP.
“Ne kemi kryer përpjekje intensive restauruese në Hagia Sophia dhe strukturat përreth saj për tre vjet,” tha Dr. Mehmet Selim Okten, një inxhinier ndërtimi, pedagog në Universitetin Mimar Sinan dhe një anëtar i këshillit shkencor që mbikëqyr rinovimet. “Në fund të këtyre tre viteve, ne jemi fokusuar në sigurinë sizmike të Hagia Sophia, minaret, kupolën kryesore dhe harqet kryesore, veçanërisht për shkak të tërmetit të pritshëm të Stambollit.
Okten tha se një “fazë e re” e punës është gati të fillojë, një që ai e përshkruan si ndërhyrja më domethënëse në mbi 150 vjet dhe në tërësinë e historisë së gjatë të strukturës.
E ndërtuar nga perandori bizantin Justinian në vitin 537, Hagia Sophia u shndërrua në një xhami me pushtimin osman të Stambollit në 1453. Mustafa Kemal Ataturk, udhëheqësi themelues i republikës turke, e shndërroi atë në një muze në vitin 1934.
Gjykata më e lartë administrative e Turqisë e përmbysi dekretin e vitit 1934 në vitin 2020, duke e lejuar atë të rihapet si xhami.
Okten tha se ndërsa nuk ishte e qartë se kur do të përfundojnë rinovimet, procesi do të ishte i hapur për publikun për t’u “monitoruar në mënyrë transparente”.