Finlanda dhe Suedia janë gati t’i japin fund neutralitetit të dekadave duke u bashkuar me NATO-n, aleancën e sigurisë të udhëhequr nga SHBA.
Dy kombet nordike e kishin mbajtur prej kohësh aleancën ushtarake në një distancë të gjatë.
Por sulmi i Moskës ndaj Ukrainës ka ngjallur shqetësime të reja për sigurinë në të gjithë rajonin, raporton BBC, transmeton teve1.info
Ambasadorët e Finlandës dhe Suedisë do të takohen të mërkurën me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg.
Andersson dhe Niinistö do të takohen më pas të enjten me Presidentin e SHBA Joe Biden.
A do të kenë sukses ofertat e tyre për t’u bashkuar?
Aplikimi i Finlandës për t’u anëtarësuar në NATO kërkon një votim në parlament, por duke pasur parasysh mbështetjen e qeverisë në pushtet, kjo pengesë pritet të kalohet.
Në Suedi, masa u debatua në parlament të hënën dhe ka mbështetje të gjerë për anëtarësimin në NATO, por qeveria nuk ka nevojë për pëlqimin e ligjvënësve për të ecur përpara.
Njoftimet janë pritur me mbështetjen e udhëheqësve në pothuajse të gjitha vendet e NATO-s.
Megjithatë, presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan tha të hënën se ai nuk do ta miratonte anëtarësimin për shkak të sanksioneve ndaj Ankarasë dhe akuzoi të dy vendet për strehimin e “organizatave terroriste” kurde.
Çfarë tjetër?
Çdo vend evropian mund të kërkojë të anëtarësohet në NATO, për sa kohë që ata plotësojnë disa kritere dhe të gjithë anëtarët ekzistues janë dakord.
Diplomatët e NATO-s i thanë Reuters se ratifikimi i anëtarëve të rinj mund të zgjasë një vit, pasi legjislaturat e të 30 anëtarëve aktualë duhet të miratojnë aplikantët e rinj.
Si Finlanda ashtu edhe Suedia tashmë përmbushin shumë nga kërkesat për anëtarësim.
Ato përfshijnë të paturit e një sistemi politik demokratik funksional të bazuar në një ekonomi tregu; trajtimi i drejtë i popullatës minoritare; angazhimi për zgjidhjen e konflikteve në mënyrë paqësore; aftësia dhe vullneti për të dhënë një kontribut ushtarak në operacionet e NATO-s; dhe angazhimin për marrëdhëniet dhe institucionet civile-ushtarake demokratike.
Si ka reaguar Rusia?
Moska ka paralajmëruar për “pasoja të gjera” nëse lëvizja shkon përpara.
Presidenti rus ,Vladimir Putin tha të hënën se hyrja e Finlandës dhe Suedisë në NATO nuk do të krijonte një kërcënim, por “zgjerimi i infrastrukturës ushtarake në këtë territor sigurisht që do të shkaktojë përgjigjen tonë”.
Ministria e Jashtme ruse ka thënë se “do të detyrohet të ndërmarrë hapa hakmarrës, si të natyrës ushtarako-teknike, ashtu edhe të natyrës tjetër, në mënyrë që të ndalojë kërcënimet ndaj sigurisë së saj kombëtare.