Ushtria izraelite po ushtron kontroll mbi më shumë territor në Gaza sesa pritej nga marrëveshja e armëpushimit me Hamasin, zbuloi një analizë e BBC Verify.
Sipas fazës së parë të marrëveshjes, Izraeli pranoi të tërhiqej në një kufi që shtrihej përgjatë veriut, jugut dhe lindjes së Gazës. Ndarja ishte shënuar nga një vijë e verdhë në hartat e publikuara nga ushtria dhe është bërë e njohur si “Vija e Verdhë”.
Por videot dhe imazhet e reja satelitore tregojnë se shënuesit e vendosur nga trupat izraelite në dy zona për të shënuar ndarjen janë pozicionuar qindra metra më thellë brenda rripit sesa vija e pritshme e tërheqjes.
Ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, i cili i udhëzoi trupat të vendosnin blloqet e verdha si shënjues, paralajmëroi se kushdo që kalon vijën kufitare “do të përballet me zjarr”. Tashmë ka pasur të paktën dy incidente vdekjeprurëse pranë vijës kufitare.
Forcat Mbrojtëse të Izraelit (IDF) nuk iu përgjigjën akuzave kur u kontaktuan nga BBC Verify, duke deklaruar thjesht se: “Trupat e IDF nën Komandën Jugore kanë filluar të shënojnë Vijën e Verdhë në Rripin e Gazës për të vendosur qartësi taktike në terren”.
Ka pasur një mungesë të vazhdueshme qartësie se ku do të vendoset saktësisht kufiri , me tre harta të ndara të postuara nga Shtëpia e Bardhë, Donald Trump dhe ushtria izraelite në prag të marrëveshjes së armëpushimit që hyri në fuqi më 10 tetor.
Më 14 tetor, IDF publikoi versionin më të fundit që shënon Vijën e Verdhë në hartën e tyre online, e cila përdoret për t’ua komunikuar pozicionin e saj njerëzve në Gaza.
Por në veri, pranë lagjes al-Atatra, pamjet e filmuara me dron nga IDF treguan se një linjë prej gjashtë blloqesh të verdha ishte deri në 520 metra më tej brenda Rripit të Detit sesa do të pritej nga hartat e IDF-së.
Pamjet e gjeolokuara nga BBC Verify tregonin punëtorët duke përdorur buldozerë dhe gërmues për të lëvizur blloqet e rënda të verdha dhe për t’i vendosur ato përgjatë rrugës bregdetare al-Rashid.
Një situatë e ngjashme ishte e dukshme në Gazën jugore, ku një imazh satelitor i marrë më 19 tetor tregoi 10 shenja të ngritura pranë qytetit të Khan Younis. Vija e blloqeve varion midis 180m-290m brenda Vijës së Verdhë të përcaktuar nga IDF.
Nëse këto dy seksione kufiri do të ishin tipike për mënyrën se si po vendoseshin shënuesit përgjatë të gjithë vijës, atëherë Izraeli do të ushtronte kontroll mbi një zonë dukshëm më të madhe sesa pritej nga marrëveshja e armëpushimit./BBC