Shkencëtarët ndërkombëtarë publikuan dy studime të mëdha për të cilat një pjesëmarrës tha se e bënë “jashtëzakonisht të qartë” se një treg në Wuhan, Kinë ishte burimi i koronavirusit që nxiti pandeminë COVID-19 – dhe jo një laborator i qeverisë kineze, një teori e mbështetur në SHBA nga aktivistët e djathtë, kolumnistët dhe politikanët.
Pyetja se nga erdhi Covid-19 dhe si u përhap, ka rezultuar përçarëse. Sipas Universitetit Johns Hopkins në Baltimore, pas dy vjetësh numri global i vdekjeve është më shumë se 5.9 milionë, numri i rasteve në 433.7 milionë.Të njëjtat burime thonë se më shumë se 947.000 njerëz kanë vdekur nga COVID në SHBA, nga një ngarkesë prej afro 79 milionë rastesh.
Në gusht të vitit të kaluar, një rishikim i inteligjencës amerikane për këtë çështje rezultoi jo përfundimtar.
New York Times raportoi fillimisht studimet e reja, të cilat tha se nuk ishin botuar në asnjë revistë. Michael Worobey, një biolog evolucionar pranë Universitetit të Arizonës dhe një bashkautor në të dy studimet, i tha gazetës: “Kur i shikon të gjitha provat së bashku, është një pamje jashtëzakonisht e qartë që pandemia filloi në tregun Huanan”.
Përmbledhja me një fjali e një studimi thotë: “Grumbullimi gjeografik i rasteve më të hershme të njohura COVID-19 dhe afërsia e mostrave pozitive mjedisore me shitësit e kafshëve të gjalla sugjeron që tregu i shumicës së ushqimeve të detit Huanan në Ëuhan ishte vendi i origjinës së pandemisëCOVID-19.
” Në abstraktin e studimit tjetër, shkencëtarët thanë: “Të kuptuarit e rrethanave që çojnë në pandemi është kritike për parandalimin e tyre.” Megjithatë, çështja e fajësisë kineze ose ndryshe është bërë e ndjeshme diplomatike dhe shumë e politizuar, veçanërisht në SHBA.
Në studimet e publikuara ishin bashkautorë të shkencëtarëve në SHBA, Korenë Jugore, Singapor, Malajzi, Australi, Britani të Madhe, Kanada, Holandë dhe Belgjikë, shkruan Guardian, transmeton kp.