Shqipëria dhe Italia do të mbajnë sot në Romë Samitin e parë ndërqeveritar, ku tri do jenë çështjet kryesore: mbrojtja, industria dhe emigrantët.
Mbledhja e parë mes qeverive të dy vendeve e cila do të drejtohet nga Kryeministrja e Italisë, Georgia Meloni dhe Kryeministri Edi Rama është konfirmuar nga qeveria italiane përmes një njoftimi të publikuar në faqen zyrtare ku thuhet se Samiti i parë ndërqeveritar Itali-Shqipëri do të mbahet të enjten, më datë 13 nëntor, ora 11:30.
Ndërsa gazeta italiane “Formiche” ka publikuar një shkrim duke dhënë detaje nga ajo çfarë pritet të ndodhë në mbledhjen e përbashkët mes dy qeverive, Shqipëri-Itali.
Shkrimi i publikuar në gazetën italiane “Formiche”
Italia historikisht ka qenë ndër vendet evropiane më të afërta me Shqipërinë, megjithatë një samit qeveritar nuk është mbajtur kurrë midis dy shteteve.
Më 13 nëntor, Edi Rama dhe Giorgia Meloni “do ta përmbysin këtë trend” kur të takohen në Villa Pamphili, vendi tradicional italian për takime dypalëshe.
Ky takim i shton një dimension të rëndësishëm politikës së jashtme të Romës, me një këndvështrim drejt Ballkanit dhe Mesdheut.
Tirana është në listën e pritjes për anëtarësim në BE dhe po bën hapa të rëndësishëm për të mbushur boshllëqet strukturore. Për më tepër, të dy udhëheqësit mburren me një marrëdhënie të mirëvendosur që mund të ndihmojë vetëm një projekt politik të lindur në gusht të vitit 1991, kur 27 mijë refugjatë shqiptarë gjetën strehim dhe një jetë të re në Itali.
Sot të dy vendet mund të krenohen me disa projekte të hapura, duke përfshirë ato që lidhen me zgjerimin e BE-së, si dhe një rrugë interesante dypalëshe në lidhje me investimet dhe mundësitë e reja, për të mos përmendur qendrat e pritjes të ngritura përtej Adriatikut.
Më 16 maj të vitit të kaluar, gjatë takimit në Tiranë midis Melonit dhe Ramës, u nënshkrua një deklaratë e përbashkët në margjinat e Samitit të Komunitetit Politik Evropian, duke riafirmuar interesin e tyre të fortë të ndërsjellë për forcimin e mëtejshëm të marrëdhënieve dypalëshe dhe me qëllim pranimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian.
Të dy vendet kanë një themel të fortë të përbashkët në Traktatin e Miqësisë dhe Bashkëpunimit të 13 tetorit 1995, si dhe Deklaratën e Partneritetit Strategjik të 12 shkurtit 2010 dhe Protokollin për Forcimin e Bashkëpunimit për Migracionin të 6 nëntorit 2023.
Mbledhja e parë ndërqeveritare Itali-Shqipëri e mbajtur në Romë është vazhdimi natyror i kësaj marrëdhënieje.
Do të jetë një mundësi për të shqyrtuar bashkëpunimin dypalësh dhe për t’u dakordësuar për nisma të mëtejshme që synojnë forcimin e partneritetit strategjik midis Romës dhe Tiranës, duke identifikuar sektorë kyç si mbrojtja dhe siguria, energjia, migracioni, mbrojtja civile, shëndetësia, mjedisi, zhvillimi ekonomik dhe infrastrukturor, dhe duke u përqendruar në trajnimin profesional në secilin prej këtyre sektorëve të bashkëpunimit.
Në sektorin e mbrojtjes, Italia do të ofrojë pajisje dhe teknologji, dhe infrastruktura detare dhe e ndërtimit të anijeve do të ndërtohet në Shqipëri për ndërtimin dhe mirëmbajtjen e anijeve detare dhe zbatimin e nismave të trajnimit teknik dhe profesional. Në sektorin e energjisë, po punohet për zgjerimin e bashkëpunimit bazuar në marrëveshjen trepalëshe midis Italisë, Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Shqipërisë të nënshkruar në Abu Dhabi më 15 janar 2025, e cila parashikon prodhimin e energjisë së rinovueshme në Shqipëri dhe një ndërlidhje nëndetëse për energjinë e rinovueshme që lidh Italinë dhe Shqipërinë.
Do të krijohet një grup i përbashkët pune për të thelluar bashkëpunimin në luftën kundër imigracionit të parregullt dhe për të forcuar aftësitë e patrullimit detar të Shqipërisë.
Paralelisht është arritur një marrëveshje për të krijuar një “Sistem të Mbrojtjes Civile” në Shqipëri për transferimin e ekspertizës profesionale.
Të dy vendet do të përqendrohen në shëndetin e nënës dhe të porsalindurit në Shqipëri, me ngritjen e një departamenti neonatologjik në spitalin publik “Koço Gliozheni” në Tiranë.
Vëmendje e konsiderueshme do t’i kushtohet gjithashtu zhvillimit ekonomik dhe infrastrukturor, falë marrëveshjes kuadër që njeh zyrtarisht Cassa Depositi e Prestiti në Shqipëri si një institucion financiar zhvillimi. Kjo do të forcojë më tej bashkëpunimin dypalësh ekonomik dhe infrastrukturor, duke përfshirë edhe mbështetjen teknike italiane për krijimin e Bankës së re Shqiptare të Zhvillimit. Në këtë drejtim, krijimi i përbashkët i një qendre panairesh tregtare në Tiranë, të quajtur “ExpoAlbania”, është i afërt.
Për më tepër, do të vendoset kuadri ligjor thelbësor për zgjerimin e marrëdhënieve, përkatësisht instrumentet ligjore dhe teknike që synojnë forcimin e bashkëpunimit në ekonominë detare dhe zhvillimin e projekteve që lidhen me industrinë e peshkimit në Shqipëri.
Forcimi i mëtejshëm i bashkëpunimit midis SIMEST dhe Këshillit Ekonomik Kombëtar Shqiptar do të ofrohet përmes iniciativave të trajnimit dhe mentorimit për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme italiane dhe shqiptare mbi mundësitë e ndërsjella të tregut, duke nxitur partneritetet dhe investimet. Kapitulli i BE-së: Angazhimi i Italisë për pranimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian është i rëndësishëm dhe shkon përtej qëllimeve të thjeshta, siç demonstrohet nga dëshira e përbashkët për të identifikuar sektorë specifikë me vlerë të lartë të shtuar për të mbështetur procesin e pranimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian brenda kuadrit të asistencës teknike ekzistuese para-pranimit.
Së fundmi, sporti është një mjet për promovimin e marrëdhënieve dypalëshe, të cilat këtë vit panë fillimin e edicionit të 108-të të Giro d’Italia nga Durrësi më 9 maj.
